Taze çiğ zencefil kökü, Asya mutfaklarında temel bir malzemedir. Çorba, pirinç, erişte ve güveçlerde kullanılır. Dünya üzerinde ayrıca çay, özel kahve, limon, kokteyl ve hatta smoothie gibi içecekleri tatlandırmak için kullanılır. Kaynamış suya ekleyeceğiniz zencefil tozu ile kendi zencefil çayınızı yapabilirsiniz. Boğaz ağrısı, öksürük ve soğuk algınlığı için doğal bir tedavidir. Genellikle bulantı ve sindirim problemlerini hafifletmek için, ayrıca sabun, şampuan, masaj yağı ve parfüm gibi bitkisel ürünlerin yapımında da kullanılır.
ZENCEFİL NEDİR?
Bilimsel adı zingiber officinale olan zencefil, baharat olarak kullanılan bir çiçekli bitkidir. Güneydoğu Asya kökenli bir bitki türüdür ve daha sonra Asya ve diğer tropikal Asya bölgelerine yayılmıştır. Birçok formda, taze, kurutulmuş, toz haline getirilmiş, yağ ve meyve suyu şeklinde tüketilebilir. Günümüzde, zencefil güvenli yiyecekler listesinde yer almakta ve sıklıkla öksürük şuruplarına tat vermek için kullanılır.
Zencefilden elde edilen faydaların çoğu, içinde gingerol adı verilen aktif bir bileşenin varlığından kaynaklanır. Zencefil, karbonhidratlar, lif ve protein açısından da zengindir. Mineraller bakımından sodyum, demir, potasyum, magnezyum, fosfor ve çinko bulunur. İçindeki vitaminler C vitamini, folat, B6 vitamini, riboflavin ve niasin içerir. İçerisinde pantotenik asit, beta-karoten, kapsaisin, kurkumin, kafeik asit ve salisilat gibi birçok antienflamatuar ve antioksidan bileşik bulunur. Ayrıca, zencefildeki shogaol, zerumbone, terpenoidler, flavonoidler, paradol ve zingerone gibi aktif bileşiklerin varlığı birçok sağlık yararı sağlar.
ZENCEFİLİN FAYDALARI
Zencefilin sağlık için faydalarından bazıları şunlardır:
Mide bulantısını hafifletir
Zencefilin hamilelikte sabah bulantıları ile bağlantılı mide bulantısı ve kusmanın tedavisine yardımcı olduğu ortaya çıkmıştır. Kemoterapi gören kanser hastaları, bulantı ve kusma semptomlarını hafifleteceği için bu kökten yararlanabilirler. Mide bulantısı, kusma ve migren semptomlarını etkili bir şekilde tedavi edebilir.
Soğuk algınlığı ve grip
Zencefil, her yaşta soğuk algınlığı ve grip gibi hastalıklarla ve enfeksiyonlarla savaşmak için reçete edilmiştir. Vücudu sıcak tutmak için çay şeklinde kullanılabilir. Çay, bir diaphoretik gibi davranır ve terlemeyi artırarak toksinleri vücuttan atar.
Sindirimde fayda sağlar
Zencefilin sindirim sürecini kolaylaştırıcı etkisi olduğu keşfedilmiştir. Yemekten sonra yükselen şeker seviyeleri, midenin içeriğinin doğal boşalma oranını azaltmasına neden olabilir. Yüksek şeker seviyelerini düzenlemeye ve mideyi yatıştırmaya yardımcı olur, böylece düzenli ritmini korur. Bununla birlikte, yediğimiz gıdalardan besin ve mineral emilimini arttıran bir dizi bileşiğe sahiptir.
Aşırı gaz birikimini önler
Zencefil çok güçlü bir gaz gidericidir. Bunun anlamı, aşırı gaz eliminasyonunu indüklemesidir. Aşırı gaz sizi rahatsız edici bir durumda bırakmaktan çok daha fazlasını yapar. Sisteminizde biriken aşırı gaz yukarı doğru çıkarken gövde içinde hassas organlara baskı yapabilir. Küçük bir parça zencefil çiğneme, gazı sağlıklı bir şekilde dışarı atmaya yardımcı olabilir ve ayrıca gazın tekrar birikmesini önler.
Artrit ağrısını azaltır
Zencefilin kemik sağlığını güçlendirdiği ve artrit ile ilişkili eklem ağrılarını azalttığı bilinmektedir. Zencefil, güçlü anti-inflamatuar özelliklere sahip gingerol içerir. Gingerol doğrudan osteoartrit, diz iltihabı ve romatoid artritteki iyileşmelerle ilişkilendirilmiştir. Bununla birlikte, vücudu etkilemeye başlamadan önce sitokinler ve kemokinler gibi enflamatuar bileşikleri de bastırır.
Astımı hafifletir
Zencefil, solunum hastalıklarını tedavi etmek için geleneksel bir ilaç olarak kullanılmaktadır. Yapılan son çalışmalar, anti-inflamatuar özelliğini de ortaya koydu. Aktif bir bileşik olan Zerumbone, astımı rahatlatmaya yardımcı olur. Araştırmalar, allerjik hava yolu inflamasyonunun büyük ölçüde Th2 baskınlığından kaynaklandığını ve zencefilin bunu baskılayabildiğini göstermektedir.
Kilo vermenize yardımcı olabilir
Çalışmalar zencefilin kalori yakımına ve açlığı azaltmaya yardımcı olabileceğini göstermiştir.
Karaciğere koruma sağlar
Tüberkülozdan muzdarip insanlar hepatotoksisiteyi önlemeye yardımcı olduğundan zencefilden yararlanabilirler. Ayrıca, kadmiyumun önemli miktarda alınmasından dolayı karaciğere zarar veren kadmiyum zehirlenmesine karşı da koruma sağlar. Zencefil esansiyel yağı, obezite nedeniyle ortaya çıkan alkolik olmayan yağlı karaciğer hastalığına karşı koruyucu bir etki gösterir.
Kanseri önler
Zencefildeki gingerol gibi organik bileşikler, meme kanseri ve diğer birçok kanser türlerinin önlenmesine yardımcı olur. Ayrıca kolorektal kansere yol açabilen kolonda karsinojenik aktivitenin önlenmesine yardımcı olan antiinflamatuar özelliklere sahiptirler. Bunun yanı sıra gingerolün cilt kanserine karşı koruma sağladığı bilinmektedir.
Beyni geliştirir
Zencefilin, bunama, Parkinson ve Alzheimer gibi nörodejeneratif hastalıkların başlangıcını, oksidatif stres ve iltihaplanmayı azaltarak geciktirdiği bilinmektedir. Bu zararlı faktörlerin yaşa bağlı bilişsel gerilemede etkili olduğu biliniyor. Bu nedenle zencefil, güçlü besleyicileriyle beyin hasarı riskini azaltır ve hafızanız bozulmadan kalır.
Kas ağrısını giderir
Zencefilin, kas ağrısını ve egzersizden kaynaklanan ağrıyı azaltmada faydalı olduğu bilinmektedir.
Kalp sağlığını korur
Zencefil LDL kolesterol seviyelerini düşürerek ve HDL kolesterol seviyelerini artırarak kardiyovasküler sağlığı korur. Ayrıca kan pıhtılaşma riskini azaltır, böylece hipertansiyonu düzenler ve kalbinizi sağlıklı tutar.
ZENCEFİL ÇAYI NASIL YAPILIR?
Zencefil çayı kış aylarında yakamızı bırakmayan öksürüğe karşı etkili bir doğal silah. Üstelik vücuttaki yağ oranını dengelemesi, kas yorgunluğuna iyi gelmesi ve mide rahatsızlıklarında etkili olması da nice faydalarından.
Zencefil çayı yapmak için 1 sarımsak dişi boyutunda bir parça zencefil yeterlidir. Çay yapacaksanız zencefilin dış kabuğunu soymanız gerekir. 1 su bardağı suya bu miktarda zencefil ekleyip 10 dakika kaynatmalısınız. İçmeden önce içine 1 tatlı kaşığı da bal ilave ederseniz hem çok lezzetli hem de öksürüğe karşı etkili bir çay elde etmiş olursunuz.
Zencefil çayını limonlu da yapabilirsiniz. Yarım limonun suyu yine 1 sarımsak dişi boyutlarındaki zencefil için yeterli olacaktır. Üzerini de 1 bardak suyla tamamlayıp 10 dakika kadar kaynatarak demlediğinizde çayınız hazırdır.