Yeşil çay, önce Çin’de üretilen ve ardından tüm Asya ülkelerine yayılan bir bitki çayıdır. Yeşil çay daha fazla kilo vermek isteyenler tarafından tüketilse de Uzakdoğu’da geleneksel tıpta yaygın olarak kullanılmaktadır. Günümüzde siyah çaydan sonra en çok tüketilen yeşil çay, şifalı bitkilerden ve pazarlardan rahatlıkla elde edilmektedir. Yeşil çay, ödem azaltıcı özelliği sayesinde daha hızlı kilo vermeye yardımcı olur, içerdiği bileşenler sayesinde birçok hastalığa karşı bağışıklık sistemini güçlendirir. Diyetisyenler, herkesin günde en az 1 bardak yeşil çay tüketmesini önermektedir.
YEŞİL ÇAYIN BESİN DEĞERLERİ NELERDİR?
Yeşil çay kendine özgü tadını ve acı aromasını kafeinden alır. Yeşil çay kimyasalları yönünden özellikle polifenol noktasında zengindir. Bunlar arasında polifenoller, flavanoller, flavadioller, flavonoidler ve fenolik asitler sıralanabilir. Tanenler ayrıca çaydaki acı tada ve sıkılığa katkıda bulunan bir diğer polifenolden biridir.
Yeşil çay, siyah çaya göre daha az işlendiğinden, içeriğindeki faydalı antioksidan bileşenleri korur. Ayrıca kalorisi düşüktür. 1 bardak yeşil çay sıfır kaloridir. Güçlü antioksidan özelliklere sahip bir fincan yeşil çay sadece 0 kaloridir bu nedenle diyet şablonlarının da vazgeçilmez ögesidir.
YEŞİL ÇAY NASIL VE NE KADAR TÜKETİLMELİDİR?
Yeşil çayın sonsuz olumlu etkilerinden yararlanmak için günde 2-3 bardak tüketilmesinde fayda var. Öncelikle yeşil çay, kalitesi garanti edilmiş, bilinen markaların ürünlerinden seçilmelidir. Aynı şekilde, düşük kaliteli yeşil çaylar aşırı düzeyde florür içerebilir. Aşırı florür içeren bu çayların düzenli tüketilmesi vücutta çeşitli olumsuz etkilerin de gözlenmesine neden olabilir. Bu nedenle kaynamaya yakın suda 5 dakika demlenen çayın içmeye hazır olması için yeterlidir. Bilinen markalardan yeşil çay poşetleri de tercih edilebilir. Sade veya limon, fesleğen, nane gibi farklı baharatlar ilave edilerek tüketilebilir.
Sağlık üzerindeki olumlu etkilerini fazlası ile gösteren yeşil çay, günde 2-3 bardak şeklinde tüketilebilir. Ancak hamile kadınlar veya herhangi bir kronik hastalığı olan kişiler, düzenli yeşil çay tüketimine başlamadan önce hekimlerine danışmalı, hekimlerinin herhangi bir zararı görmedikleri takdirde yeşil çay tüketmeye başlamaları gerekmektedir. Bu nedenle yeşil çay tüketiminizde herhangi bir tıbbi engel yoksa düzenli olarak yeşil çayı tüketmeye başlayabilir ve sağlığınızın korunmasına yardımcı olabilirsiniz.
Yeşil çaydaki tanenler mide ağrısına, mide bulantısına ve kabızlığa neden olabilir ve mide asidini artırabilir. Bu nedenle aç karnına yeşil çay içilmesi tavsiye edilmez. Özellikle böbrek hastaları, hamileler ve tansiyon hastaları yeşil çay içmeden önce doktorlarına danışmalıdır.
Yeşil Çay Malzemeleri:
- 1 bardak su
- 1 yemek kaşığı yeşil çay
- 4-5 damla limon suyu
- 1 çubuk tarçın
- Tatlandırmak isterseniz 1 tatlı kaşığı bal
HAZIRLANIŞI:
Ocaktan 1 bardak kaynar su alın. 1 çorba kaşığı yeşil çay ekleyin. Limon suyu, tarçın çubukları ve limon ekleyerek sağlıklı bir yeşil çay hazırlayın. Günde 2-3 bardaktan fazla yeşil çay içilmesi tavsiye edilmez.
YEŞİL ÇAY NEYE İYİ GELİR?
Günümüzde bitkisel tedavi yöntemlerinin popülaritesinde büyük bir artış olmuş ve pek çok bitkisel ürün sağlık iddiaları ile gündeme gelmiştir, ancak etkileri bilimsel çalışmalarla kanıtlanmış çok azdır. Yeşil çay, bu nadir gıdalardan biri olarak karşımıza çıkıyor. Yeşil çay, günümüzün en yaygın sağlık sorunları da dahil olmak üzere pek çok hastalığa karşı koruma kabiliyeti olan çok değerli bir besindir. Bunun en önemli sebebi içerdiği antioksidan bileşenlerdir.
Sağlığa yararlı biyoaktif bileşenler içerir. Yeşil çay lezzetli bir çay türü olmasına rağmen molalarda içilebilecek bir çaydan çok daha fazlasını vaat ediyor. Bir fincan yeşil çay bile önemli miktarda biyoaktif bileşen içerir. Bunların en önemlilerinden biri olan polifenoller vücuttaki iltihaplanmayı azaltmaya yardımcı olur ve birçok hastalığa karşı koruyucu bir etki sağlar. Polifenoller arasında kateşinler yeşil çaya özgü bir bileşendir ve bu güçlü olumlu etkilerin çoğundan sorumludur. Bu antioksidanlar, vücutta dolaşan ve kansere neden olan serbest radikalleri ortadan kaldırarak hücrelerin kanserli hale gelmesini engeller. Yeşil çay aynı zamanda diğer birçok çay çeşidine göre mineral içeriği yüksek bir içecek olduğu için vücudun mikro besin ihtiyacını karşılamaya yardımcı olur.
Yeşil çay kahve kadar olmasa da önemli miktarda kafein içermektedir. Bu miktar, gerginlik, çarpıntı gibi olumsuz etkiler göstermeden sağlık açısından olumlu etkiler sağlayacak ideal miktarda kafein olarak tanımlanabilir. Kafein gün içinde kendinizi daha canlı ve enerjik hissetmenizi sağlarken bilişsel işlevlerin korunmasına da yardımcı olur. Ayrıca ruh halini iyileştirme, tepki verme süresini hızlandırma ve hafızayı güçlendirme gibi bilişsel işlevleri iyileştirme üzerinde etkiler sağlar. Yeşil çay, kafeine ek olarak, kan beyin bariyerini geçebilen L-theanine adlı bir amino asit içerir. Bu amino asit, kaygıyı önlemeye yardımcı olan GABA nörotransmiterinin aktivitesini artırır.
Tüm bu olumlu etkilerine rağmen yeşil çay çok düşük kalorili bir içecektir. Yeşil çay, sıfıra yakın enerji içeriği içermesi ve kilo vermeye yardımcı olması nedeniyle zayıflama diyeti uygulayan kişilerin güvenle tüketebilecekleri sağlıklı içeceklerden biridir.
Yeşil çayın bir diğer önemli etkisi de kronik hastalıklara karşı koruma sağlamasıdır. Yapılan bilimsel araştırmalar göz önüne alındığında yeşil çayın insülin direncini düşürdüğü ve kan şekeri seviyelerini dengelediği gözlemlenmiştir. Yeşil çay bu özelliği sayesinde şeker hastalarında kan şekeri seviyesinin düzenlenmesine yardımcı olurken sağlıklı bireylerde hastalıkların önlenmesine yardımcı olur. Yeşil çay aynı zamanda dünya çapında en çok ölüme neden olan kardiyovasküler hastalıklardan korunmak için çok değerli bir besindir.
Hücrelerin kontrolsüz çoğalması ile ortaya çıkan kanser, dünyada kardiyovasküler hastalıklardan sonra en yaygın ikinci ölüm nedenidir. Yeşil çayın önemli antioksidan içeriği hücrelerde oksidatif hasar oluşumunu engeller ve başta meme kanseri, prostat kanseri ve kolorektal kanserler olmak üzere tüm kanser türlerine karşı koruyucu etki sağlar. Bu konuda yapılan birçok bilimsel çalışmada düzenli olarak yeşil çay tüketen bireylerin kansere yakalanma riskinin çok daha düşük olduğu vurgulanmaktadır. Aynı şekilde yeşil çay tüketimi kanser tedavisi görmüş kişilerde başarı oranının artmasında ve iyileşme süresinin kısaltılmasında oldukça etkilidir.
YEŞİL ÇAYIN FAYDALARI NELERDİR?
- Yeşil çay, yemeklerden sonra kan şekerinin yükselmesini yavaşlatan ve sonuç olarak yağ depolanmasını engelleyen glikoz seviyelerini düzenlemeye yardımcı olur.
- Yeşil çay kandaki kötü kolesterolü düşürür ve iyi kolesterolün kötü kolesterole oranını artırır.
- Yeşil çayın birçok hastalığın yayılmasını önlediği de bazı çalışmalarda gösterilmiştir.
- Alzheimer ve Parkinson’a karşı koruma sağlar. Yeşil çay içmek sadece beyin fonksiyonlarını kısa sürede iyileştirmekle kalmaz, aynı zamanda beyninizi uzun süre koruyabilir. Veriler özellikle Alzheimer ve Parkinson hastalıklarıyla savaşmaya yardımcı olabileceğini gösteriyor. Alzheimer hastalığı en yaygın nörodejeneratif hastalıktır ve demansın önde gelen nedenidir. Parkinson hastalığı, beyinde dopamin üreten nöronların ölümüyle sonuçlanan en yaygın ikinci nörodejeneratif hastalıktır.
- Yaşlanmayı geciktirir. Vücutta oluşan serbest radikaller, yaşlanmanın belirtileri ve ilgili semptomlar olarak gördüğümüz vücudun çeşitli yaşlanma – yıpranma biçimlerinden sorumludur. Antioksidanlar açısından zengin olan yeşil çay, vücuttaki oksidanları veya serbest radikalleri nötralize eder. Bu nedenle, bu çayı düzenli olarak kullanmak, yaşlanmanın belirti ve semptomlarını etkili bir şekilde geciktirebilir.
- Alerjiye iyi gelir. Yeşil çayda bulunan ve bir antioksidan olan EGCG alerjileri hafifletir.
- Bağışıklık sistemini güçlendirir. Bu kateşinler ayrıca mikroplar tarafından salınan toksinleri de yok eder.
- Kalp sağlığını korur.
YEŞİL ÇAYIN ZARARLARI NELERDİR?
Yeşil çayın günlük tüketimi 2 bardaktır ve çok faydalıdır ancak aşırı tüketilmesinin vücuda birçok zararı vardır. Yeşil çay çok tüketilirse zararları; Bulantı veya kusma, kulakta çınlama ve kafa karışıklığı gibi şikayetler ile baş ağrısı ve baş dönmesi, sinirsel gerginliği ve reflü ağrısı gibi sorunlar şeklinde görülebilir.
Sağlıklı beslenmede fincandan eksik olmayan yeşil çay, kişilerin bağışıklık sistemini güçlendirmede oldukça başarılıdır. Güne yeşil çay ile başlayanlar çok iyi bilirler; bu çayın vücudu detoksifiye etme gücü vardır. Taze demlenmiş yeşil çay hem adet ağrılarını dindirir hem de ağrıyı azaltır. Pek çok kişinin severek tükettiği yeşil çayın faydalarının yanı sıra bazı durumlarda zararları da görülebiliyor.
YEŞİL ÇAYIN FAZLA İÇİLMESİNİN ZARAR VE YAN ETKİLERİ
İlaçların Etkisini Azaltır: Yeşil çay tansiyon hastaları için tehlikeli olabilir. Bunun nedeni beta bloker içeren ilaçların vücuda faydasını engellemesidir. Eğer tansiyon ilacı kullanıyor ve yeşil çay içiyorsanız, yeşil çaydan vazgeçmeniz gerekecektir. Kullandığınız ilaçlardan tam anlamıyla yararlanmak istiyorsanız; İlaç tedavisi süresince yeşil çaydan uzak durmalısınız. Tansiyon ilaçlarında bulunan etken maddeyi en iyi şekilde alabilmek için yeşil çay tüketimi durdurulmalıdır.
Erken kalkmanız gereken bir hayatınız varsa daha az yeşil çay tüketmeniz önerilir. Kafein alımını her yüksek tuttuğunuzda sağlıklı uykudan uzak durabilirsiniz. Yeşil çayın sağlık açısından zararlı olmaması için ölçülü ve kontrollü tüketilmesi daha doğru olacaktır.
Gebelikte Düşük Riski: Yeşil çayın sinirleri gevşetme özelliği vardır. Kas gevşetici bir bitki çayı olduğu için yorgun günlerde tercih edilmektedir. Kas gevşetici etkisi herkes için iyi olabilir; ancak hamilelik sırasında çok risklidir. Rahim kaslarının gevşemesine neden olan yeşil çay, hamilelik döneminde bebeğin ve annenin sağlığını tehlikeye atmaktadır. Doktorlar, hamileliğin netleştiği günden itibaren ve hamilelik hazırlığı sırasında yeşil çaydan kaçınmayı vurgulamaktadır.
Antioksidan içecekler fazla suyun vücuttan atılmasını sağlar. Bu yönü aynı zamanda ödemden kurtulmanıza da yardımcı olur. Bu süreçte tam olarak bilmeniz gereken bir şey var: Yeşil çay içtiğiniz günlerde su içmeyi ihmal ediyorsanız; Böbrekleriniz yorulur. Sıvı kaybı olduğunda dehidrasyon meydana gelir. Bu zincirin sonunda böbrek hastalıkları ve bayılma gibi stresli süreçler başlar. Doktorlar yeşil çayı ölçülü olarak içmenizi ve içildiği günlerde bol su tüketmenizi tavsiye ediyor.
Demir Eksikliğine Yol Açabilir: Demir eksikliği, sıklıkla kafein içeriği yüksek içecekleri içtiğinizde ortaya çıkar. Demir eksikliğine neden olan bir diğer içecek ise yeşil çaydır. Yeşil çayı sabah ve akşam tüketmek en sağlıklı seçimdir. Günde 2 fincandan fazla yeşil çay tüketiyorsanız bunu durdurmalı ve kanınızdaki demir oranını korumalısınız.