Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2015 ve 2019 yılları arasında “Güvenlik Birimine Gelen veya Getirilen Çocuk İstatistikleri”ni açıkladı.
Buna göre 2019’da güvenlik birimlerine gelen veya getirilen çocukların karıştığı olay sayısı, 2018 yılına göre yüzde 5,8 oranında artarak 511 bin 247 oldu. Bu sayı, 2015’te 443 bin 887’ydi.
Yaşları 0-17 arası değişen bu çocukların güvenlik birimlerine gelişi şu gerekçelerle oluyor:
– Suça sürüklenme
– Bir olayın mağduru olma
– Bilgisine başvurma
– Kaybolma
– Kabahat işleme
2019, verilerine bakıldığında bu olaylarda çocukların;
– Yüzde 46,1’i, yani 235 bin 931’i mağdur olarak,
– Yüzde 32,9’u yani 168 bin 250’si kanunlarda suç olarak tanımlanan bir fiili işlediği iddiasıyla (suça sürüklenme),
– Yüzde 15,1’i yani 76 bin 997’si bilgisine başvurma amacıyla,
– Yüzde 3,4’ü yani 17 bin 339’u kayıp (hakkında kayıp müracaatı yapılıp daha sonra bulunan),
– Yüzde 2,29’u yani 11 bin 711’i bir kabahat işlediği için
– Yüzde 0,2’si yani bin 19’u bu nedenlerin dışındaki diğer nedenlerden dolayı güvenlik birimlerine geldi.
Çocukların yüzde 50,1’inin 15-17 yaş grubunda, yüzde 25,2’sinin 12-14 yaş grubunda, yüzde 24,7’sinin ise 11 yaş ve altındaki çocuklar olduğu görüldü. Güvenlik birimlerine 2019 yılında gelen veya getirilen çocukların yüzde 65,4’ü erkek, yüzde 34,6’sı ise kız çocuğu oldu.
Güvenlik birimlerine gelen çocukların çoğu, bir suçun mağduru
2015’te 226 bin 625 olan mağdur çocukların sayısı 2019’da 235 bin 931’e çıktı. TÜİK, çocukların “kurban” olduğu suçları ise aşağıdaki şekilde sıralıyor:
Öldürme, yaralama, cinsel suçlar, tehdit, kişiyi hürriyetinden yoksun kılma, konut dokunulmazlığının ihlali, hakaret, hırsızlık, yağma (gasp), mala zarar verme, genel ahlaka karşı suçlar, çevreye karşı suçlar, görevli memura mukavemet, adliyeye karşı suçlar, sahtecilik, uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak, satmak, satın almak, toplumsal olaylar, pasaport kanununa muhalefet, aile düzenine karşı suçlar, bilişim suçları, dolandırıcılık, malvarlığına karşı diğer suçlar, kamu sağlığına karşı suçlar, genel tehlike yaratan suçlar ve göçmen kaçakçılığı.
Yaralama, cinsel suçlar ve aile düzenine karşı suçlar, en fazla mağdur çocuk sayısına sahip olanlar.
Buna göre 2019’da 119 bin 9 çocuk, yaralamanın, 31 bin 445 çocuk, cinsel suçların, 22 bin 683 çocuk, aile düzenine karşı suçların mağduruydu. Bin 446 çocuk ise öldürüldü.
Bu başlıkları 2015’ten bu yana sıraladığımızda cinsel suçların mağduru çocukların sayısı 2015’teki 16 bin 258 seviyesinden 31 bin 445’e çıkmış durumda. Bu, yüzde 93 artış anlamına geliyor. 31 bin 445 çocuğun 26 bin 842’si kız. 4 bin 603’ü erkek.
Bir çocuğun soy bağını değiştirilmesi veya gizlenmesi, sağlık kurumundaki bir çocuğun başka bir çocukla karışmasına neden olunması, idaresi altında bulunan veya büyütmek, okutmak, bakmak, muhafaza etmek veya bir meslek veya sanat öğretmekle yükümlü olduğu kişiye karşı disiplin yetkisinin kötüye kullanılması, velayet yetkisi olmayan ya da kaldırılmış kişilerin 16 yaşını bitirmemiş çocuğu alıkoyması gibi suçlar “Aile Düzenine Karşı Suçlar” başlığı altında işleniyor.
Suça sürüklenen çocuklar en çok yaralama olayına karıştı
Güvenlik birimine gelen veya getirilen çocukların karıştığı olayların 168 bin 250’si suça sürüklenme nedeni ile gerçekleşti.
Bu çocukların yüzde 31,7’sine yaralama, yüzde 25,6’sına hırsızlık, yüzde 8,1’ine Pasaport Kanunu’na muhalefet, yüzde 6,9’una göçmen kaçakçılığı, yüzde 4,6’sına ise uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak, satmak veya satın almak suçları isnat edildi.
2015’te yaralama suçuna karışan çocuk sayısı 45 bin 850 iken, bu sayı 2019’da 53 bin 267’ye çıktı.
Hırsızlık yapan çocukların sayısı dört yılda 36 bin 942’den 43 bin 102’ye çıktı.
Pasaport kanununa muhalefet ile suçlanan çocukların sayısında ise olağan dışı bir artış oldu. 2015’te bu suça karışmış 3 bin 924 çocuğun sayısı 2019’da yüzde 248 artışla 13 bin 662 oldu.
“Çocuk sayısı mı?” “Vaka sayısı mı?”
Türkiye İstatistik Kurumu, “Güvenlik Birimine Gelen veya Getirilen Çocuk İstatistikleri”nin amacını şu şekilde açıklıyor:
Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM) ve Jandarma Genel Komutanlığı (JGnK)’na bağlı güvenlik birimlerine gelen veya getirilen çocuklar hakkında bilgi sağlamak ve Türk vatandaşı olsun ya da olmasın ülkemizde olaylara karışmış çocuklara ilişkin adli olayların sebeplerinin ve boyutlarının belirlenmesi, elde edilen bilgiler doğrultusunda önleyici, koruyucu ve iyileştirici tedbirlere temel oluşturacak politika ve stratejilere karar verilmesi ve gerekli sistem modellerinin oluşturulması
Çalışma, güvenlik birimlerine bir veya birden fazla gelen veya getirilen, güvenlik birimi kayıtlarına geçmiş veya geçmemiş, dosyaları Cumhuriyet Başsavcılıklarına intikal ettirilmiş veya ettirilmemiş her bir çocuğu, diğer bir ifadeyle her bir olayı ifade ediyor. Dolayısıyla bu, istatistiklerdeki “olay sayısı mı?”, “çocuk sayısı mı?” sorusunu yanıtlıyor.
Güvenlik birimlerine gelen veya getirilen çocuklarla ilgili istatistik çalışması 1997 yılında, seçilmiş 27 ilden derlenen verilerle başlatıldı.
2007 yılından itibaren ise illerin tamamı kapsandı ve veriler, güvenlik birimlerinde doldurulan TÜİK Soru Formu ile elde edildi. Sonuçlar, yıllık haber bülteni ile kamuoyuna sunuldu.
EGM tarafından kullanılan idari kayıt verilerinin yeterli olgunluğa ulaşması ile istatistik üretim sürecine bu idari kayıt verilerinin entegre edilmesine karar verildi.
Bunun ardından ise verilerin karşılaştırılabilirliğinin sağlanabilmesi, daha ayrıntılı istatistiklerin üretilmesi ve yeni göstergelerin hesaplanabilmesi için 2015 yılı ve sonrasına ait istatistikler iki yıllık çalışma sonucunda revize edildi.