Roma Dönemi’nde Kilikya adıyla bilinen Çukurova’nın en büyük yerleşim yerlerinden biri olan Tatarlı Höyük’teki kazılar, Çukurova Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Serdar Girginer başkanlığındaki ekip tarafından 2007’den bu yana sürdürülüyor.
Ceyhan ilçesine bağlı Tatarlı Mahallesi’nde yer alan höyükte Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü ile Çukurova Üniversitesi adına Adana Büyükşehir Belediyesi ve Türk Tarih Kurumunun desteğiyle devam eden kazıların bu sezonunda Kalkolitik döneme ait kalıntılar gün yüzüne çıkarılmaya çalışılıyor.
Sezon kazılarında, milattan önce 2. binin ilk yarısına tarihlenen, günümüzden yaklaşık 4 bin yıl önceye ait Orta Tunç Çağı’nda kullanılan çöp çukuru bulundu. Arkeologlar çalışmalarının ilerleyen bölümünde çöp çukuruna ait daha fazla detay elde etmeyi hedefliyor.
Kazı başkanı Doç. Dr. Serdar Girginer, AA muhabirine, Tatarlı Höyük’ün 2 milyon 250 bin-1 milyon 700 bin yıl önce patlayan iki yanardağ arasında konumlandığını söyledi.
Bazalt oluşum üzerinde yer alan höyük ve yakın çevresinin jeolojik yapısından dolayı çok sayıda su kaynağını barındırdığını anlatan Girginer, bu özelliğinin Tatarlı’nın Neolitik dönemden Erken Roma’ya kadar yerleşim yeri olarak kullanılmasını sağladığını belirtti.
Girginer, bölgedeki kazılarla kentin tarihine ışık tutmanın yanı sıra Hitit Kraliçesi Puduhepa’nın doğup büyüdüğü ve gençlik yıllarını geçirdiği höyüğün Kizzuwatna devletinin en önemli kentlerinden Lawazantiya olduğunu kanıtlayan bulgulara ulaşmaya devam ettiklerini aktardı.
“Çöplükler çok önemli bilgi bankasıdır”
Bu sezon tarih öncesi çağlarla ilgili soruları çözmek için çalışmalar yaptıklarını dile getiren Girginer, şu değerlendirmede bulundu:
“Yaklaşık 20 gündür Kalkolitik Çağı kazıyoruz, yıl sonuna kadar da çalışmamız sürecek. Hitit İmparatorluk dönemiyle ilgili de çalışmalarımız devam edecek. Kalkolitik Çağ, günümüzden yaklaşık 5-6 bin yıl öncesi, çeşitli müstakil yapılarla bir tane de alt safhada daha büyük yapının mekanları çıkmaya başladı. Bu yıl üst tabakalardan Orta Tunç Çağı, yani günümüzden 4 bin sene önceye tarihlediğimiz tabakanın bir çöp çukurunu bulmamız çok ilginç oldu. Çöp çukurları biz arkeologların arazide çok sevdiği oluşumlardır. O dönemin insanları kırılan her şeyi, yediği, içtiği her şeyin artıklarını çöpe atabiliyor. 4 bin yıl önceye ait bir çöp çukuru, içinde o dönemin insanlarının kullandığı kap kaçak parçaları ve kült eşyaları da bulunmaya başladı. O bakımdan güzel buluntu bizim için. Çöplükler çok önemli bilgi bankasıdır, yedikleri bitkileri, hayvanları, kullandıkları eşyaları her şeyi bize verir.”
Girginer, Tatarlı’nın Çukurova’nın en büyük höyüklerinden biri olduğunu, kazılarla tüm Adana’nın en erken döneminden Erken Roma’ya kadar ki tarihiyle ilgili bilgiler elde etmeye başladıklarını belirtti.
Kazdıkça kentin tarihiyle ilgili bulgulara ulaştıkları Tatarlı Höyük’ün ziyarete açılıp, turizme kazandırılması için de çalışmalar yapacaklarını kaydeden Girginer, buranın çevre düzenlemesi projesiyle ziyaretçilerin çok rahat gezebilecekleri, bilgi alabilecekleri önemli bir yer haline geleceğini sözlerine ekledi.