Yıllardır işgal altında tuttuğu Dağlık Karabağ’dan çok büyük kayıplarla ayrılan Ermenistan’da geçen yıl başlayan siyasi gerilim ve kaosa ordu müdahale etme kararı aldı.
Ermenistan Silahlı Kuvvetleri, Başbakan Nikol Paşinyan ve hükümetinin istifa etmesi çağrısında bulundu. Interfax haber ajansının “acil” koduyla servis ettiği gelişme bölgede tansiyonu yükseltti.
Azerbaycan karşısında alınan hezimet sonrasında üzerinde istifa baskısının arttığı Paşinyan konuyla ilgili bir açıklama yaptı. Paşinyan, “Silahlı Kuvvetler’in istifa çağrısında bulunması bir askeri darbe girişimidir” dedi.
Paşinyan destekçilerini başkent Erivan’ın merkezinde toplanmaya çağırdı. Facebook üzerinden halka seslenen Paşinyan, Ermenistan Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı’nı görevden aldığını açıkladı.
RUSYA’DAN JET AÇIKLAMA
Yaşananların ardından Kremlin’den konuyla ilgili bir açıklama geldi… Rusya’nın en yakın müttefiklerinden biri olan ve bir Rus askeri üssüne de ev sahipliği yapan Ermenistan’da yaşananlardan sonra Kremlin’den itidal çağrısı yapıldı.
Düzenlenen basın toplantısında soruları yanıtlayan Kremlin Sözcüsü Dmitiry Peskov, tarafların farklılıkları barış yoluyla ve anayasal çerçeve içerisinde çözmesi gerektiğini söyledi.
NE OLMUŞTU?
27 Eylül’de Azerbaycan ile Ermenistan arasında gerilim patlamıştı… Taraflar birbirini bölgeye saldırmakla suçlarken, yaşanan gerilimi masa başında çözmek için uluslararası çaba sarf edildi.
Fakat taraflar masaya oturmasına rağmen çatışma ve ölüm devam etti. Ermenistan ordusu, başta Azerbaycan’ın en büyük ikinci kenti Gence olmak üzere birçok yerleşim birimine saldırdı.
27 Eylül sabahı başlayan çatışmalar aralıklı olarak devam ederken şu ana kadar yaşanan gerilimde yaklaşık 140 sivil yaşamını yitirirken binlerce insan da yaralandı.
Yetkililer yaşanan çatışmada yaşamını kaybeden askerlerin sayısını açıklamazken bunun da 5 bine ulaştığı tahmin ediliyor.
2020 yılının kasım ayında taraflar anlaşma için masaya oturmuştu. Putin’in arabuluculuğundaki anlaşmada Aliyev ve Paşinyan’ın imzaları ile birlikte tansiyon düşmüştü.
ANLAŞMADA ERMENİSTAN YENİLGİYİ KABUL ETTİ
9 maddelik anlaşmayla birlikte Ermenistan´ın yenilgiyi kabul ettiğini ifade eden Aliyev, 27 Eylül’den bu yana 300 yerleşim yerinin Azerbaycan ordusu tarafından kurtarıldığını söylemişti.
Aliyev, anlaşma detayları kapsamında Ağdam bölgesinin 20 Kasım´a kadar, Kelbecer’in 15 Kasım, Laçın’ın ise 1 Aralık’a kadar Azerbaycan’a geri verileceğini ifade etmişti.
GERİLİMİN SEBEBİ ERMENİ İŞGALİ
Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla birlikte Karabağ, Ermenistan ve Azerbaycan arasında bir gerilim bölgesi haline geldi. Karabağ Ermenileri, Karabağ’ın Sovyet Azerbaycan’dan Sovyet Ermenistan’a geçmesi gerektiğini talep etmesiyle tırmanan gerilim 20 yılı aşkın bir süredir devam ediyor.
Dağlık Karabağ, Birleşmiş Milletler (BM) ve uluslararası toplum tarafından Azerbaycan’ın bir parçası olarak tanınıyor. Ancak Azerbaycan’ın topraklarının yaklaşık yüzde 20’sine denk gelen Dağlık Karabağ ve civarındaki bazı bölgeler, 1990’ların başından bu yana Ermenistan işgali altında bulunuyor. Bölgede 1991 yılında ‘Dağlık Karabağ Cumhuriyeti’ ilan edildi. Ancak burayı uluslararası alanda Ermenistan dahil hiçbir ülke tanımadı.
Bölgedeki gerilim bölgedeki doğalgaz ve petrol boru hattı koridoru dolayısıyla uluslararası kamuoyu tarafından da yakından takip ediliyor.
KAN DONDURAN OLAY: HOCALI KATLİAMI
Hocalı Katliamı, Karabağ Savaşı sırasında 26 Şubat 1992 tarihinde Azerbaycan’ın Dağlık Karabağ bölgesindeki Hocalı kasabasında yaşanan ve Azeri sivillerin Ermenistan’a bağlı kuvvetler tarafından toplu şekilde öldürülmesi olayıdır.
Ermeni güçleri 1992 yılının 25 Şubatı 26 Şubat’ta bağlayan gecede bölgedeki 366. Alayın da desteği ile önce giriş ve çıkışını kapadığı Hocalı kasabasında, Azeri resmî kaynaklarına göre, 83 çocuk, 106 kadın ve 70’ten fazla yaşlı dahil olmak üzere toplam 613 sakin öldürülmüş, toplam 487 kişi ağır yaralanmıştır. 1275 kişi ise rehin alınmış ve 150 kişi ise kaybolmuştur. Cesetler üzerinde yapılan incelemelerde cesetlerin birçoğunun yakıldığı, gözlerinin oyulduğu, başları kesildiği görülmüştür. Hamile kadınlar ve çocukların da maruz kaldığı tespit edilmiştir.
Bütün dünyanın kanını donduran Hocalı Katliamı 1992’de yaşanmıştı.