Probiyotik kelimesi özellikle sağlıklı beslenme uzmanlarından son yıllarda sıklıkla duyduğumuz kelimelerin başında geliyor. Probiyotik yoğurtlar ise hayatımızın önemli parçalarından biri oldu. İnsan sağlığı için koruyucu pek çok takviye gıda bulunurken probiyotikler bu gıdalar arasında öne çıkıyor. Peki neden? İşte mide-bağırsak florasındaki doğal dengenin korunmasına yardımcı olan probiyotikleri yakından tanımak isteyenler için probiyotik nedir, faydaları nelerdir?
PROBİYOTİK NEDİR?
Probiyotikler, sindirim sistemimiz ve genel sağlığımız üzerinde oldukça olumlu etkilere sahip olan canlı bakteri ve mayalardır. Bakteri dendiğinde aklımıza olumsuz şeyler gelse de probiyotiklerin dost bakterilerdir.
İnsan bağırsağı 100 trilyon kadar canlı bakteri içerir, buna bağırsak florası denir. Sağlıklı koşullarda, bağırsak florasında yararlı ve zararlı olan bakteriler dengededir ve sindirim sisteminde belli sayılarda bulunan ve yararlı etkiler oluşturan canlı mikriorganizmalara probiyotik denir. Probiyotik terimi, Yunanca kökenli bir kelime olup, ‘yaşam için’ anlamına gelir.
Probiyotik olarak bilinen mikroorganizmalar genellikle Lactobacillus, Streptococcus ve Bifidobacterium grubundandır. Probiyotiler, patojen ve zararlı bakterilerin sayılarını azaltmak, bağışıklık sistemini iyileştirmek, bağırsak duvarının fonksiyonlarının iyileştirmek şeklinde etkileri vardır. Anne sütü, lifli sebze ve meyvelerin birçoğunda doğal olarak bulunan prebiyotiklere arasında galakto-oligosakkaritler (GOS), frukto-oligosakkaritler (FOS) ve inülin sayılabilir.
Probiyotik birçok doğal gıda da bulunabileceği gibi dışarıdan da takviye şeklinde alınabilmektedir. Bağırsak florasının düzenlenmesine katkı sağlayan probiyotikler genel anlamda kullanımı yaşam kalitesini artırma özelliğine sahiptir.
PROBİYOTİK NE İŞE YARAR?
Yapılan bilimsel araştırmalar, bağırsaklarımızda yaşayan bakteriler olduğunu ve bu mikrofloranın (bağırsaktaki bakteri topluluğu) bizi hastalıklardan korumaya ve hastalıkların gelişmesini önlemeye yardımcı olduğunu gösteriyor.
İşte probiyotikler; bağırsaklarda bulunan yararlı bakterilerin, aslında bakteri dengesinin korunmasında rol oynuyorlar. Bu konuda yapılan birçok araştırma, probiyotiklerin genel olarak bağırsak sağlığı üzerinde olumlu etkilere sahip olduğunu, sindirim sistemini düzenlemeye ve bağışıklık sistemini desteklemeye de yardımcı olduğunu gösteriyor.
PROBİYOTİK FAYDALARI NELERDİR?
- Sindirim sistemini ve bağırsakları korur.
- Sindirim sistemindeki iyi bakterileri dengelemeye yardımcı olur.
- İshalin önlenmesine ve tedavi edilmesine yardım eder.
- Bazı mental durumları olumlu yönde etkiler.
- Bazı alerjilerin ve egzamanın şiddetini azaltmaya destek olur.
- Sindirim bozukluklarının belirtilerinin azaltılmasında etkileri görülür.
- Bağışıklık sistemini güçlendirir.
- Kilo kaybına ve karın yağlarında azalmaya katkıda bulunur.
DOĞAL PROBİYOTİK KAYNAKLARI NELERDİR?
En önemli doğal probiyotik kaynakları şöyle sıralanabilir:
- Kefir
- Ev Yapımı Yoğurt
- Lahana turşusu
- Salatalık turşusu
- Boza
- Tarhana Çorbası
- Peynir
- Kombucha- Kombu Çayı
- Microalgae- Mikro yosunlar
Probiyotik besinler, doğal olarak içinde probiyotik takviyelerin bulunduğu besinlerdir. Yukarıda sayılan doğal probiyotik kaynaklarına yayık ayranı ve peynir türü olarak mozerella peyniri de eklenebilir.
PROBİYOTİK NASIL KULLANILIR?
Probiyotiklerde kullanılan en yaygın bakteri türleri (yaklaşık 3000 civarında) Lactobacillus veya Bifidobacterium türleridir. Bakteriler genellikle dondurularak kurutulur ancak hayatta kalır. Takviyeyi aldığınızda, sindirim sisteminizde ısınırlar ve tamamen aktif hale gelirler.
Yutmak için kapsül veya tablet olarak ayrıca yiyeceklerin üzerine dökmek için toz halde satılılabilirler. Dozajlar ürüne göre değişir, bu nedenle probiyotikler için genel doz önerisi yapılamaz. Bununla birlikte, yetişkinler için ortak dozajlar günde 5 milyar ila 10 milyar koloni oluşturan birim arasındadır. Genel olarak günde sadece bir doz probiyotik almanız önerilir.
Probiyotik alan bazı kişilerde ilk birkaç gününde gevşek dışkı sorunu yaşanabilir, ancak bu durum geçicidir. Yemeğin sonunda probiyotik almak semptomları azaltmaya yardımcı olabilir.
Uzmanlar, probiyotik takviyesi alımının doktor danışmanlığında yapılmasını tavsiye ediyor.
PROBİYOTİK ZAYIFLATIR MI?
Zayıflama ve probiyotik ilişkisi halk tarafından yaygın olarak bilinen ve aynı zamanda merak edilen bir konudur. Probiyotikler doğal ve aktif bir şekilde bağırsaklarımızda bulunan dost bakterilerdir. Bağırsaklarımızdaki dengeyi korurlar; kötü bakterilerin zararlı etkilerini azalttıkları gibi önemli bir savunma hattı oluştururlar. Bu denge sağlanırken de kilo vermeyi destekleyici bir yapıdadırlar. İyi ama nasıl? Bu dost bakterilerin vücuttaki sayısının artması, zayıflamayı destekleyicidir. Gelin, bu konuya daha detaylı bakalım.
Yapılan bilimsel araştırmalarda normal kiloda bulunan insanların floralarını incelendiğinde, daha kilolu olanlara göre firmucutes adlı zararlı bakterinin daha az olduğu gözlemlenmiştir. Aynı bilimsel araştırmalarda zayıf olan kişilere bakıldığında ise daha kilolu insanlara göre bir probiyotik türü olan bacteroidetes miktarının daha yüksek olduğu gözlemlenmiştir. Daha derine inersek; firmicuutes adlı bakteri şekeri yağa çevirmekte etkin görev alan bir bakteri türüdür. Bu da dolaylı olarak kilo alımı demektir. Probiyotik üzerine yapılan çalışmalardaki bulgular ise probiyotiklerin bağırsaklarda etkin bir şekilde çalışmasını sağlayarak zayıflamayı desteklediği yönündedir.
Yorumlar kapalı.