Masumiyet’in Bahar’ı Deniz Çakır: O masalları geçelim artık!

Deniz Çakır, yeni dizisi Masumiyet’le ekranlarda. FOX Tv’de yayımlanan dizide, öldü diye çöpe atılan kızı için hukuk mücadelesi veren bir anneye (Bahar) hayat veriyor. Duygu Asena’lı ilk bölümüyle dikkatleri çeken dizinin baş rolünde, Hülya Avşar ve Mehmet Aslantuğ da var. Çakır, “Duygu Asena bugün kendimi yalnız hissetmeme nedenlerimden… Haksızlığa, eşitsizliğe, medyanın onun tabiriyle maço tavrına bu kadar istikrarlı bir şekilde karşı duruşumda, sineye çekenlerden değil hakkını arayanlardan oluşumda muhakkak var payı.. Çok seviyor ve özlüyorum onu” diyor.

Cumhuriyet’ten Hilal Köse, Deniz Çakır’la 8 Mart haftasında hem kadın meselelerini hem de yeni bölümü bu akşam yayımlanacak dizisini konuştu.

BAHAR SÖYLEYİNCE İÇİMİN YAĞLARI ERİDİ

 -Nasıl karar verdiniz Masumiyet’te yer almaya?

Senaryo okurken ve oynarken bir kadın olarak beni o kadar içine çekti ki… Çünkü anlattığımız çok gerçek, keşke fantastik bir masal olsaydı… Kızı şiddete uğrayan bir annenin sonraki hukuk mücadelesi, aslında bir insanlık mücadelesi. Anneliği de sorgulatıyor, hayatta kadın olarak yapılan fedakarlıkları da, çabayı da… Bana da sorgulatıyor bir kadın olarak, anne olmasam da… Kedi annesiyim ben (gülüyor)

-Farkı neydi bu karakterinizin bugüne kadarki oyunculuk performanslarınıza baktığınızda?

Güçlü kadın çok oynadım, güçsüz kadınlar da oynadım. Ben de dışarıdan güçlü görünüyorum ama… İlk kez bu kadar dünya görüşü bana benzeyen karaktere hayat veriyorum. Kamera karşısında çok fazla kendimi yırtmadan, üstümdeki cümleden kurtulabileceğim bir karakter. Mesela, üçüncü bölüm 8 Mart haftasına denk geliyor. Benim karakterim bir cümle kurdu. Ohh içimin yağları eridi, mahkemede kurduğu bir cümleyle. Onlar benim de cümlelerim aslında ama ben söyleyince dikkatleri üstüme çekiyorum! Şimdi ‘ben söylemedim Bahar dedi’ diye yırtabilirim birazcık.

-Bahar, orada gerçeklerden bahsediyor….

Tamamen doğru şeyler söylüyor ama maalesef düşüncelerimizi söylerken bile çok dikkatli olmaya şartlandık ya tuhaf bir şekilde… Söylediğimiz şey yaşam hakkıyla ilgili ama bu konuda bile çok kontrollü bir hal alıyoruz… Saçma bir kontrol içinde yaşıyoruz, kontrolle yaşamaya başladık, bu mutsuz edici, çoğu mutsuzluğumuzun altındaki şeylerden biri de bu. Tuhaf bir otokontrole girdik, bunu artık bilinçli yapmıyoruz. Ama Bahar, bir yandan da benim yapmayacağım çok şey de yapmış…

-Mesela…

Sürprizi bozulmasın!

-İlk bölümde Bahar kızına Duygu Asena’nın Kadının Adı Yok kitabını hediye ediyor…

Çok güzel değil mi? Diyorum ya hayat duruşu olarak bu kadar bana benzeyen bir yol arkadaşı ile ilk kez karşılaşıyorum. Hem de anıyoruz Duygu Asena’yı. Bahar’ın bir tiradı da var çok önemli bir kadın yazardı diye… ‘Allahım yaşasın” oldum. Sadece bizim işimizde değil, bu sezon dizilerde kadın dayanışmasının altının çizildiğini görüyorum, umut verici. “Kadın kadının yurdudur’ diye sarılıyorlardı birbirlerine Zuhal Olcay ve Demet Evgar, bu harika bir şey.

KADINLAR GERÇEKTEN ÇOK GÜÇLÜ

-Dizilerin genel anlamda karnesi kötü ama değil mi? Kadın erkek eşitsizliğini derinleştiren bir bakış açısı hakim…

Tabii… İyi kadın, her zaman kendi seçimlerini kendi yapamayan kadın modeli olarak çiziliyor. Trajik hatalar yapmamış, hata olsa bile buna boyun eğmiş ve toplumsal normlara başkaldırmayan aslında kendini gerçekleştirmeyen kadını iyi kadın… Hatalar yapmayı göze alarak kendini gerçekleştiren kadın da kötü kadın gibi bir şablon var ama bence televizyonda da bir şeyler evriliyor. Umut verici şeyler var. İktidar da hiçbir konuda geri adım atmıyor ama kadın haklarını ilgilendiren bir mesele olduğunda geri adım atıyor. Yapılanlar eksik o ayrı… Çünkü kadınlar gerçekten çok güçlü. Bu çok net. Bence kazanılmış haklarımız açısından geriye gidiş olmayacak. Ancak umut ediyorum ki büyük ve hızlı adımlar atılır. Çünkü zaman yok, kadınlar ölüyor.

AYLİN HOCA ÖLDÜRÜLÜNCE…

-Kesinlikle… Her gün ölüyoruz…

Dizide kızım olan karakterin adı Aylin’di. Aylin hoca öldürüldü, hepimizin içi yandı. Onun anısına bir saygısızlık olmasın diye isim değişti. Dizi yayınlanırken daha kaç kadın öldürülecek? Biz kaç isim değiştireceğiz? Bu çok acı… Şu an kızımın adı Ela, bizim duyamadığımız kaç Ela tehdit altında, kaçı öldürüldü? Korona döneminde bir zorunluluk olmadıkça çıkmıyoruz, ya evinde şiddete maruz bırakılan kadınlar ne olacak? Biz onlara diyoruz ki ‘evlerinizden çıkmayın.’ Ya koronadan öleceksin ya evinde o psikopat bir adam tarafından öldürüleceksin. Evlerde kapalı kapılar ardında hepimizin dertleri var ama şiddet altında çocuklar, kadınlar da var. Çok zalimliklere maruz kalıyorlar, benim kalbim kalmadı üzüle üzüle. Senin de öyle değil mi? Perişan oluyorum…

-Kesinlikle…

O kodlarla yetişen bir toplum… O kodlar mahvediyor… “Kahraman oğlum”, “Aslan oğlum”, “Uslu kızım.” Pardon? Kızlar neden kahraman olamıyor? Erkek çocuğuna da o yükü veriyorsun. Hayır, kahraman olmak zorunda değil. Zayıf da olabilir… Prensesi kurtaracak diye de bir şey yok. Bu masalları anlatmasınlar artık anneler çocuklarına, kıza da oğlana da… Kızlar da bu masallarla büyüyorlar, masal sanıyorlar hayatı, düştüğü yerden ayağa kalkamıyorlar tek başlarına.

MASALLARDAN BAŞLIYOR HER ŞEY

– Masalların değişmesi gerekiyor gerçekten de… Çok övülen bir masal kitabını aldım çocuğa, tüm dünyadan masallar var içinde, kızlar çoğunlukla prenses, dikiş dikmeyi bilen becerikli ve iyi birer eş, erkeklerse dediğiniz gibi genelde hep kahraman…

Evet… Niye tam tersi yok? Kahraman kızım çık şöyle kendine yakışıklı, bilmem ne bir adam bul! Kahraman kız çocukları yetiştirmek çok kıymetli. Kül kedisini hatırladım şimdi, ayakkabısının tekini bile bulamayan aciz bir kadın karakter. Prens bulacak da ayakkabıyı getirecek. Hadi canım sen de! Masallardan başlıyor iş… Kandırmaca hepsi.

-Ailelere çok büyük iş düşüyor, annelere özellikle…

Kızları düşününce, oyunlar bile sıkıntılı, evcilik, doktorculuk, annecilik… Ama oğlan tez vakitte sokağa atılıyor, futbol oynuyor mesela. Futbolculuk oynamıyor. Bir topla gerçekten futbol oynuyor ama bir kızın sokakla, sporla gerçekten tanışması çok sonra, o da şanslıysa…

-Sizin çocukluğunuz nasıldı?

Ben kız erkek ayırımının olmadığı bir ortamda büyüdüm. İki kardeşiz, babaannem büyüttü bizi, baba tarafından kuzenlerim erkekti, bir aradaydık hep. Fark etmeden kodlanan şeyler illa ki vardır. Bende anaç ruh vardı ama kuzenim Buğra’ya köfteler yapar yedirirdim, üşüyor musun der üzerini örterdim (gülüyor.) Bunlar kötü şeyler değil, kadın kadın gibi erkek erkek gibi olmalı… Önemli olan seçimlerde özgür olmak. Kız çocuğu pembe giyer denmesin ama istiyorsa o seçsin… Mesel toplumsal cinsiyet eşitliği, biyolojik eşiklik değil altını çizelim…

ANNELİK YARGILANAMAZ

-Diziye dönecek olursak… Aile kavramı üzerinden verilen bir mesajı var mı dizinin?

Üç ayrı ailenin hikâyesi anlatılıyor. Yaşanan tek bir olaya üçü de farklı yerlerden bakıyor, mesele çocukları etrafında gelişiyor. İlk başta kötü diyeceğimiz bir karakterin, çocuğunu korumak için yaptıklarına bakınca ‘annelik yargılanamaz’ dedirten ters köşe bir hikâye… Bir anne çocuğunu korumak için her şeyi yapabilir, sen buna dışarıdan iyi ya da kötü desen de… Maalesef bu toplum yargılamayı, eleştirmeyi çok seviyor. Herkes birbirini çok zalimce şuursuzca yargılıyor, şaşkınlıkla bakıyorum. Dizide biraz ezberler bozulacak.

-Aşk?

Hayatını anneliğe adamış bir kadının karşısına da belki bir aşk çıkabilir. Hadi inşallah! Aşk olmadan olur mu?

-Olur mu?

Olmaz canım… Aşk güzel şey.

-Şu an aşık mısınız peki?

Yok, değilim…

-Aşka bakışınız değişti mi zaman içinde?

Saatler içinde bile değişiyor Hilal! (Gülüyor.) Aşktan ziyade sevda kelimesini seviyorum. Sevdaya düşmek… Sevda daha dolu dolu güzel geliyor bana.

-Masumiyet, kadına yönelik şiddeti temel alarak ilerleyen ilk dizilerden biri değil mi?

Evet, evet. Hastane ve mahkeme sahneleri yoğun. Bir yargı sürecini anlatacak. Bir adalet sorgusu da yapılacak. Haklı olan mı güçlü olan mı? Maalesef günümüzde de gördüğümüz haklıların güçlüler karşısında haklarını alamaması… Tuhaf bir gücün adalet sistemine egemen olması burada da var.

ÖLDÜ DİYE ÇÖPE ATILAN BİR KIZ ÇOCUĞU

-Kızınızı ağır hasta, bilinci kapalı izliyoruz. Yaşamını yitiriyor mu sonrasında?

Bir öldürme eylemi yaşadığı. Ona bir zaman sevgiyle dokunmuş bir el tarafından öldü diye çöp diye arabadan atılmasını izliyoruz… Yaşam ve hukuk mücadelesini göreceğiz, onur mücadelesini…

-Gerçek hayatta birebir yaşadığımız vahşet. Tesadüfen ölmeyen kadınların adalet arayışları belki de ölümden beter… Belki dizi yargı pratiğine dair de farkındalık yaratır…

Ne acı bir şey. Suçluyu korur gibi isminin baş harfleri kodlanırken, mağdurun ismi, fotoğrafı, ev adresine kadar, yazışmaları, görüşmeleri hayatı ortaya dökülüyor. Zaten başına gelmeyen kalmamış, ölümden kıl payı kurtulmuş… Bunu vicdan kabul etmiyor. Neden suçluları ifşa etmiyoruz?

AYDIN ERKEKLERDEN DESTEK BEKLİYORUM

 -Taciz suçuna dair ifşa dalgası başladı edebiyat dünyasında, sonra başka kadınlar da katıldı…

Tiyatro dünyasında da sürüyor. Şiddet uygulayanı da taciz edeni de ifşa edeceğiz ki utanacaklar… Biz kadınlar yeterince örgütlenip mücadele ediyoruz zaten, bu ülkede en iyi örgütlenen kesim kadınlar. Kadın örgütleri muazzam çalışıyorlar ama ben aklıselim aydın erkek arkadaşlarımızdan daha fazla destek bekliyorum. Duyarlı olduklarını biliyorum onların da yanımızda olmaları gerekiyor belki bizden daha fazla görünmeleri gerekiyor ama görünmüyorlar şu anda.

-Sessizler bu konuda, çok haklısınız…

Susmasınlar, konuşsunlar. En önemli şey kendimizi yalnız hissetmememiz. Kadınlar da ‘Sadece benim başıma mı geldi’ dememeli. Her kesimden kadın buna maruz bırakılıyor. Bazı kadın güçsüz hissettiği için anlatamıyor, bazısı kendine konduramıyor, ‘benim gibi eğitimli, güçlü bir kadın bunu nasıl yaşar’ diyor. Hepimiz tacize uğradık, meslektaşımız olsun olmasın… Önemli olan karşısında durmak, korkmadan ifşa edebilmek. İnsanlar birbirlerinin hayatlarından geçerken ne yaptıklarının farkında olmalılar. Yürüyüp giderken devirdiklerimize bakmalıyız arkamızı dönüp. Arada göz göze gelmemiz gerekiyor bıraktıklarımızla, içimiz rahat olmalı yastığa başımızı koyduğumuzda. İç ferahlığı en önemli şeydir, bir sürü şey gelir geçer… Kalbin, için rahat mı? Gamsızsan, kötüysen, majör bir manyaklığın varsa onu bilemem.

-Doktorluk durumun varsa da doktora git!

Doktorluk durumlar ayrı tabii… Vicdanın yoktur öyle rahat uyursun o da ayrı… İnsansan gönlün rahat olmalı, çok önemli, yoksa hiçbir yaptığımızın bir önemi yok ki… İçindeki sıkıntıyla dünyanın en güzel işini yap, en büyük parasını kazan. Eeee sonra? Kalbinin şurasında bir taşla yaşa.

 SAHTEKARLIĞA TAHAMMÜLÜM YOK

 -Siz kendinizi bu anlamda çok sorguluyor musunuz?

Ben çok eleştiriyorum kendimi, benimki de biraz fazla. Ama bundan kurtulmak için adımlar atıyorum (gülüyor.) Acaba kırdım mı, öyle mi yaptım, böyle mi yaptım? Karşı taraftan da bunu bekliyorum ve kolay inciniyorum maalesef. İnatla hâlâ kolay inciniyorum.

-Kolay affeder misiniz peki?

Eğer o kişinin hayatımda kalmasına karar verdiysem kolay affederim, her şeyi sıfırlayabilirim ama çıkarırsam da gerçekten çıkarırım. Bitirebilirim. Kan bağı da önemli değil birini hayatından çıkarabilirsin kimse kimseye mecbur kalmamalı. Üç günlük dünyada böyle bir zorunluluk yok. Ben küs kalamam, çekişerek yaşamak benlik bir duygu değil. Ya tamamen affedip sıfırdan başlarsın, eskiden koyduğun yerden başka bir yere koyarsın… Hiç didişemem, bir sürü anksiyete sebebi olan bu keşmekeşin arasında kafayı bir insana takıp yaşayamam.

– İnsanlarda en sinir olduğunuz şeyler neler?

Yalan ve sahtekarlık. Tahammül edemiyorum yalana. Hata olabilir dürüst bir şekilde yaptım de, gözümün içine bakarak yalan söyleyen bir insanın benim için şu sandalyeden farkı yok… Hatta sandalye çok daha değerli…

Röportajın tamamını okumak için…