Pandemide üçüncü dalgayı yaşayan ve salgını kontrol etmekte zorlanan Türkiye’de, açlık ve hastalık ikilemine zorlanan çalışan kesim, 1 Mayıs İşçi Bayramı’na maddi ve yaşam koşullarındaki ağır kayıplarla girdi.
Bir yılı aşkın süredir maddi desteklerden büyük oranda yararlanamayan çalışan kesimin gelirleri erirken, ekonomik krizin ve hayat pahalılığının da etkisiyle işçiler “ucuz” beslenmeye yöneldi. Pandemi boyunca çalışanların yüzde 63’ünün çalışma biçimi değişirken, gelirleri eriyen işçiler ise başta beslenme olmak üzere pek çok alandaki giderlerini yeniden şekillendirdi.
YÜZDE 75’İ ZORDA
İşçilerin yüzde 36’sı pandemi ile birlikte ücretinde azalma olduğunu açıklarken, yüzde 40’ı ise bu dönemde daha ucuz besinlere yöneldiğini belirtti. Her anlamda tarihin en zorlu 1 Mayıs’larından birini kutlayan çalışanlar, hem maddi hem de sosyal haklarında büyük bir kayıpla karşı karşıya.
Sözcü’den Sayime Başçı’nın haberine göre, kapanma kararları ile pandemi etkisi altında kutlanacak 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü öncesinde, işçilerin karşı karşıya kaldıkları tabloya Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) tarafından yapılan araştırma ışık tuttu. Araştırmaya göre, işçilerin yüzde 25’i Covid-19 nedeniyle ekonomik zorluk yaşamadığını ve/veya gelirinin arttığını belirtirken, yüzde 75’i ekonomik zorluk yaşadığını açıkladı. İşçilerin yüzde 63’ü ise geliri kesilirse 1 aydan az süreyle geçinebilecek durumda yani birikimi yok. 1-3 ay arası geçinebileceğini belirten işçilerin oranı ise sadece yüzde 29.
Erken başlayan kutlamalar bugün de balkonda yapılacak
Bu yıl salgın nedeniyle 1 Mayıs kutlamaları da erken başladı. 29 Nisan’da ülkenin dört bir yanında meydanlarda DİSK-KESK-TMMOB-TTB çağrısıyla etkinlikler gerçekleştirildi. Sendikalardan yapılan açıklamada, temsilcilerin bu sabah saat 12.00’da Taksim Meydanı’nda olacağı belirtilerek, “1 Mayıs’ta zorunlu işkollarında çalışmakta olan emekçileri işyerlerinde, çalışmayan milyonları da evlerinde, balkonlarında, sokaklarında, sosyal medyada 1 Mayıs coşkusunu büyütmeye, pandemiye karşı mücadele ayrımcılığı ve halka gelir güvencesi sağlanmamasını protesto etmeye çağırıyoruz. Saat 21.00’da herkesi bulunduğu her yerden ‘ses vermeye’ çağırıyoruz” denildi.
BORÇLAR KATLANDI
Ekonomik zorlukların alt kırılımlarına bakıldığında ise işçilerin yüzde 25’ten fazlası borçlarının arttığını söylerken, yüzde 19.4’ü kredi kartının alt limitini ödeyebildiğini belirtti. Yüzde 40’ı düşen gelir nedeniyle daha ucuz besinlere yönelirken, yüzde 53’ü salgına karşı alınan önlemleri yeterli bulmadığını belirtti. İşçilerin yüzde 82’si ise salgın nedeniyle işini ve kendini tehlikede hissediyor.