AKP’den 45 milletvekilinin imzasını taşıyan “Kitle İmha silahlarının Yayılmasının Finansmanının Önlenmesine İlişkin kanun Teklifi” dün TBMM Başkanlığı’na sunuldu.
OECD’NİN GRİ LİSTE UYARISI
Hazırlanan bu teklif, OECD bünyesindeki uluslararası para aklama ve terörizmin finansmanı ile mücadele kuruluşu FATF’nin (Mali Eylem Görev Gücü-Financial Action Task Force), Türkiye ile ilgili 2018 yılı verilerine dayanarak hazırladığı raporla doğrudan ilgisi bulunuyor. 2019’da paylaşılan 238 sayfalık FATF raporunda Türkiye için 40 öneri bulunuyordu. FATF, Türkiye’nin coğrafi konumu nedeniyle insan, göçmen, uyuşturucu ve yakıt kaçakçılığı riski ile terör saldırısı tehdidinin yüksek olduğu bir ülke olduğuna da dikkat çekiyordu. Raporda, Türkiye’nin kara para aklamaya ve terörün finanse edilmesine karşı mücadelede ciddi eksiklikleri bulunduğu belirtilerek, “standartlarını yükseltmesi” uyarısı yapılmıştı. Raporda, Türkiye’nin bazı terör şüphelilerini yargıladığı ancak savcıların bu konuya yeterince önem vermediği savunulmuştu. Bu nedenle, Türkiye’nin bir yıllığına izleme sürecine girdiği, 2021 yılı sonuna kadar kriterler yerine getirilmezse “gri listeye” alınacağı açıklanmıştı. Gri listede halen Pakistan, Yemen ve Moğolistan gibi ülkeler bulunuyor.
Toplam 43 maddeden oluşan ve 6 ayrı kanunda değişiklik öngören teklifin neleri değiştirdiği, OECD raporunun ışığında kapsamlı biçimde incelendi. Buna göre getirilen değişiklikler şöyle:
KARAR YETKİSİ CUMHURBAŞKANI’NDA
AKP’nin “terörizmin finansmanı ile mücadele” gerekçesiyle hazırladığı kanun teklifi ile Cumhurbaşkanı’na ‘mal varlığını dondurma yetkisi’ verilmesi öngörüldü. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) kitle imha silahlarının yayılmasının finansmanının önlenmesine yönelik olarak alacağı yaptırım kararlarının uygulanması için gereken yasaklama kararları ile bu kararların kaldırılmasına ilişkin kararlar Cumhurbaşkanı’nın Resmi Gazete’de ilan edeceği kararlarla uygulanacak. Teklifin gerekçesinde bu kararların Avrupa’daki uygulamalarında bakanlıkların ortak kararıyla dahi yapılabildiğine işaret edildi. Teklif bu haliyle geçtiği takdirde, Cumhurbaşkanı, “tavsiye” üzerine Birleşmiş Milletler (BM) tarafından yaptırım listesine alınan kişi ve kuruluşların hesapları ile bu kişi ve kuruluşlarla dolaylı olarak ilişkisi bulunan ya da onun adına hareket eden hesapları dondurabilecek.
YENİ KOMİSYON OLUŞTURULUYOR
Kanunun uygulanmasıyla ilgili olarak Denetim ve İşbirliği Komisyonu (DİK) oluşturulacak. Komisyon; Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) Başkanı’nın başkanlığında Adalet, Dışişleri, Enerji, İçişleri, Milli Savunma, ticaret Bakanlıkları ile BDDK, hazine kontrolörleri Kurulu, Milli İstihbarat Teşkilatı, Nükleer Düzenleme Kurumu ve Sermaye Piyasası Kurulu’ndan genel müdür yardımcısı veya başkan yardımcısı düzeyinde bildirilecek isimlerden oluşacak. DİK, her kişi ve kurumdan belge talep edilecek ve bunların verilmesi zorunlu olacak. “makul sebeplerin varlığı” halinde DİK, yaptırım kararı verilmesi için Cumhurbaşkanı’na öneride bulunabilecek. DİK gizlilik esasına göre çalışacak ve yılda en az iki kez toplanacak. DİK’te karar alınabilmesi için toplantıya katılan üyelerin en az 9’unun oyu gerekecek.
TOPLANTI BAŞINA 670 TL ALACAKLAR
Komisyon üyeleri yapacakları her toplantı için, memur aylık katsayısında yapılacak güncelleme sonrasında, 2021 yılında yaklaşık olarak 670 TL alacaklar. DİK üyelerine yılda en fazla 5 toplantı için ödeme yapılabilecek. Böylece Komisyon üyelerine Anka’nın hesaplamasına göre 2021 yılında en fazla 4.000 TL ödeme yapılabilecek.
Kaynak: Cumhuriyet