Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, iki ülke arasında ‘Şuşa Beyannamesi’ni imzaladı. Törenin ardından iki lider, ortak basın toplantısı düzenledi.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev, Türkiye ile Azerbaycan arasında imzalanan ‘Müttefiklik Sözleşmesi’nde 100 yıl önce imzalanan Kars Anlaşması’na atıfta bulunulduğunu bildirdi. “İmzalanan Şuşa Beyannamesi yeni iş birliklerimizin teminatıdır. Bundan sonra da birbirimizin yanında olacağız” diyen Aliyev, şunları kaydetti:
“Şuşa Beyannamesi savunma sanayisi ve nakliyede karşılıklı yardımı içeriyor. Tüm Azerbaycan halkı ve dünyanın gözü buradadır. Azerbaycan’da bu sabırsızlıkla bekleniyordu. Şuşa’da dalgalanan Azerbaycan ve Türkiye bayrakları bizim beraberliğimizi gösteriyor. Türkiye’nin desteğini unutmayacağız. Karabağ muharebesi sonrası Ermenistan diz çöktü. Türkiye – Azerbaycan birliği ebedidir.”
Aliyev’in ardından sözü, Cumhurbaşkanı Erdoğan aldı. Sözlerine “Bugün tabii farklı bir heyecanın, duygunun içerisindeyiz” diye başlayan Erdoğan, “44 günlük malum bir savaşın ardından Karabağ sahiplerinin eline geçmiş oldu ve Ermeni mezaliminden, Ermeni işgalinden kurtulmuş oldu” ifadesini kullandı. Erdoğan, şöyle devam etti:
“Kardeşim de fon olarak basın toplantısında gayet anlamlı bir yeri seçmiş bulunuyor. Bir tarafta valilik binası, öbür tarafta da ne yazık ki Ermenilerin adeta yerle yeksan etmek üzere oldukları bir bina. Tabii 15 Haziran Azerbaycan Milli Günü vesilesiyle Haydar Aliyev’i rahmetle anmadan geçemeyeceğiz.
Kahraman Azerbaycan ordusunun Karabağ sevincini, kardeşim Aliyev’le birlikte geçtiğimiz yılın 10 Aralık günü beraberce paylaşmıştık. Altı ay sonra bu defa kadim şehir Şuşa’da kendisiyle beraber olmaktan büyük mutluluk duyuyorum. Azerbaycan halkının Karabağ zaferini bir kez daha tebrik ediyorum.
‘Türkiye olarak yeniden inşa faaliyetlerinde de kardeşlerimize her türlü katkıyı veriyoruz’
Karabağ tekrar eski ihtişamına ve öz kimliğine kavuşacaktır. Bundan hiç şüphemiz yok. Türkiye olarak azatlık mücadelesinde olduğu gibi yeniden inşa faaliyetlerinde de kardeşlerimize her türlü katkıyı veriyoruz. Vermeye devam edeceğiz. En kısa sürede evlerine dönmelerini beklediğimiz Azeri kardeşlerimiz için de her türlü çabayı göstereceğiz.
Bir yandan yıkımları telafi ederken diğer yandan Karabağ ve Azerbaycan topraklarının bir daha böyle bir felaket yaşamaması için gereken tedbirleri birlikte alacağız. Bizim de bu konuda inşallah TOKİ ile birlikte bölgenin tamamında atmayı planladığımız adımlar var. TOKİ’nin buradaki karşıt kurumuyla birlikte çalışarak inşallah bu adımları atacağız. Bölge üzerindeki etkisi olan herkesi hakikatleri görmeye, Azerbaycan halkının zaferini kabullenmeye ve geleceğe bakmaya davet ediyoruz.
‘Ermenistan’ın kendisine uzatılan bu iyi niyet elini tutmasını temenni ediyoruz’
Ermenistan’ın kendisine uzatılan bu iyi niyet elini tutmasını, fırsatı iyi kullanmasını temenni ediyoruz. Altılı bir platform dedik. Bu altılı platformda Rusya, Türkiye, Azerbaycan, Ermenistan, Gürcistan ve İran. Bu altılı platformla birlikte artık istiyoruz ki bölge, barış içerisinde yaşanan bir bölge olsun.
‘Biz kardeşimle beraber her türlü fedakarlığa varız, Sayın Putin aynı şekilde, bu tür fedakarlıklara var’
Biz kardeşimle beraber her türlü fedakarlığa varız. Sayın Putin aynı şekilde, bu tür fedakarlıklara var. Bu tarihi fırsatın gerçekçi olmayan hevesler, eylemlerle kaçırılmaması en büyük dileğimizdir. Bölgedeki yeni statüye katkıda bulunmak isteyen herkesin, nefret ve tahrik siyasetinden vazgeçerek barış ve işbirliğini teşvike yönelmesi şarttır. Böyle bir iklim oluştuğunda Ermenistan ile normalleşme için biz de üzerimize düşeni yapacağımızı her fırsatta söylüyoruz. Türkiye olarak kadim şehir Şuşa’da en kısa sürede bir başkonsolosluk açmayı planlıyoruz.”
Şuşa Beyannamesi’nde neler var?
Erdoğan ve Aliyev tarafından imzalanan Şuşa Beyannamesi’nde yer alan maddeler şöyle:
“- Taraflar, Türkiye-Azerbaycan ilişkilerinin daha da genişletilmesi ve derinleştirilmesi perspektiflerini her yönüyle inceleyerek beyan eder.
– Azerbaycan, Ermenistan’ın 30 yıl süren saldırısına son verilmesi, işgal edilmiş toprakların kurtarılmasında Türkiye’nin desteğine yüksek değer vermektedir.
– Taraflar, işgalden kurtarılan topraklarda Türkiye-Rusya Ortak Merkezi’nin faaliyetlerine Türkiye’nin katkısının önemli rol oynadığına vurgu yapar.
– Taraflar, bölgesel ve küresel güvenlik ve istikrar meselelerinin çözümlenmesi yönünde ortak çaba gösterir.
– Taraflardan herhangi birinin bağımsızlığına veya toprak bütünlüğüne üçüncü bir devletçe tehdit ve saldırı halinde taraflar birbirine gerekli yardımı yapacak.
– Taraflar, iki devlet arasında geliştirilen ve onların çıkarlarına uygun askeri-siyasi iş birliğinin üçüncü devletlere karşı olmadığını belirtirler.
– Taraflar özellikle terör, organize suçlar, uyuşturucu kaçakçılığı, yasa dışı göçe karşı mücadelede ortak çaba ve iş birliğini genişletecek.”
Beyannamede, Türkiye ve Azerbaycan’ı birleştiren Zengezur koridorunun açılması ve Nahçıvan-Kars demir yolunun, ilişkilerin yoğunlaştırılmasına katkı sağlayacağı belirtildi.
Ermenistan’ın Türkiye’ye karşı asılsız iddialarının, tarihin çarpıtılması girişimlerinin bölgede barış ve istikrara zarar verdiği vurgulandı. Şuşa Beyannamesi’nde tarafların Güvenlik Konseylerinin milli güvenlik konularında düzenli olarak ortak toplantılar yapacağı bildirildi.