Evren Devrim Zelyut, “Dolar/TL neden kalıcı düşemez? İhracat Kasım ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre %0,9 azalarak 16,9 dolar, ithalat %15,9 artarak 21,1 milyar dolar olarak gerçekleşti. Kasım ayında ara mallarının toplam ithalattaki payı %72,3 oldu! Dışa bağlı ekonomi kuru kontrol edemez” değerlendirmesinde bulundu.
DOLAR/TL’NİN KEYFİ BOZULACAK
Zelyut’un açıklamasının devamı şöyle: Kasım ayında ihracat %0,9 azalarak 16,9 milyar dolar, ihracat %15,9 artarak 21,1 milyar dolar oldu. Uzmanlar dış ticaretteki açığın önümüzdeki dönemlerde kur üzerinde büyük baskı yaratacağını söylüyor.
Türkiye İstatistik Kurumu ile Ticaret Bakanlığı verilerine göre Kasım ayında ihracat bir önceki yılın aynı ayına göre %0,9 azalarak 16 milyar 94 milyon dolar, ithalat %15,9 artarak 21 milyar 127 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Bu verilere göre Kasım ayında dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre %153,5 artarak 1 milyar 986 milyon dolardan, 5 milyar 33 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2019 Kasım ayında %89,1 iken, 2020 Kasım ayında %76,2’ye geriledi.
Konuyla ilgili görüşünü aldığımız ekonomist Evren Devrim Zelyut şunları söyledi: “Berat Albayrak’ın görevden alınması ve faizlerin artması ile Türkiye’ye 15 milyar dolar civarında tefeci sermeyenin girdiğini gördük. Bu sıcak para kuru 200 günlük ortalama seviyesi 7,30’a kadar düşürdü. Ancak rakamlardan da gördüğünüz gibi Türkiye’nin döviz kaybının gerekçesi olan ‘dışa bağlı sistem’ hala açık üretmeye devam ediyor. Yani üretmek için dışarıdan yarı mamul aldığımız için eninde sonunda kasada para bitiyor. Sonuç olarak kur krizi yaşıyoruz. Türk iktisadi tarihinin her krizinde bu gerekçeyi görmek mümkün.”
Zelyut son açıklanan ticaret istatistiklerinde ithalatın durumunu yaptığı tespitlere dayanak göstererek şöyle devam etti: “Bakınız Kasım ayında ara mallarının toplam ithalattaki payı %72,3 olmuş. Ne demek bu? Üretmek için dışa bağlısınız. Bu bağ nedeni ile Ocak-Kasım döneminde dış ticaret açığı %82,5 artarak 24 milyar 844 milyon dolardan, 45 milyar 344 milyon dolara yükseldi. Bu açık arttıkça yüksek faiz vererek getirilen sıcak para da işe yaramayacaktır.”
Ekonomin dışa olan bağının kopartılması için tarım ve sanayi alanında gerekli reformların hala ortada olmadığını ekleyen Zelyut, AKP içinde anılan bu kapsamlı reformları yapacak kadronun artık kalmadığını, ekonomide yapılan işin boş reform sözleri ve faiz artırımları ile 2023’e kadar zaman kazanma olduğunu belirtti.
