Bünyesinde hayvan dernekleri bulunan bir federasyon, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünce 7 Aralık 2021’de yayımlanan “Tehlike Arz Eden Hayvanlar Genelgesi”nin bazı hükümlerinin iptali ve yürütmesinin durdurulması istemiyle Danıştayda dava açtı.
Federasyon dilekçesinde, 5199 Sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’nun 14. maddesinde, “Bakanlıkça belirlenen tehlike arz eden hayvanları üretmek, sahiplenmek, sahiplendirmek, barındırmak, beslemek, takas etmek, sergilemek, hediye etmek ve bunların ülkemize girişini, satışını ve reklamını yapmak yasaktır.” hükmü gereğince, “tehlike arz eden hayvanların” belirlendiği aktarıldı.
Bu kapsamda hazırlanan genelgede, Amerikan Pitbull Terrier, Dogo Argentino, Fila Brasilerio, Japanese Tosa, American Staffordshire Terrier ve American Bully ırkı köpeklerin “tehlike arz eden hayvanlar” olarak yer aldığı ifade edildi.
“Tehlike arz eden” köpekler arasında gösterilen American Staffordshire ırkının hatalı olarak pitbull melezi olarak değerlendirildiği iddia edilen dilekçede, “Bu ırkın tehlike arz eden hayvanlar kategorisine dahil edilmesinin bilimsel açıdan mümkün olmadığı, dava konusu genelgenin sebep, amaç unsurları yönünden sakat olduğu ayrıca ölçülülük ve gerekçe ilkelerine de aykırı olduğu ortadadır.” ifadelerine yer verildi.
“Dava açma ehliyeti yok”
Danıştay 10. Dairesi, federasyonun dava açma ehliyeti bulunmadığına karar vererek, davayı reddetti.
Dairenin kararında, iptal davalarının idarenin, hukuka uygun davranmasını sağlayan en önemli denetim araçlarından olduğu ancak bu davaların doğrudan menfaatleri ihlal edilen kişilerce açılabileceği hatırlatıldı.
Aksi halde “dava konusu edilecek işlem ile dava açacak kişi arasında belli ölçüler içinde menfaat ilişkisi bulunması şartının” ihlal edileceğine dikkat çekilen kararda, şu değerlendirmeye yer verildi:
“Federasyonlar, kuruluş amaçları aynı olan en az 5 dernek ile kurulur. Federasyonların, kendisine bağlı derneklerin dava açabilecekleri düzenlemelere karşı dava açma ehliyeti yoktur. Bu kapsamda, davacı federasyonun, tüzel kişiliğine yönelmeyen genelgenin iptalini istemekte doğrudan bir menfaati bulunmadığı sonucuna varılmaktadır. Bu durumda federasyonun, dava açma ehliyeti bulunmaması nedeniyle uyuşmazlığın esasının incelenmesine hukuken olanak bulunmamaktadır. Bu nedenle davanın ‘ehliyet yönünden’ reddine oy birliğiyle karar verilmiştir.”
Öte yandan Danıştay 10. Dairesi, aynı federasyonun Dogo Argentino cinsi köpeklerin “tehlike arz eden hayvanlar” listesinden çıkarılması istemiyle açılan davayı da aynı gerekçeyle reddetmişti.