CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, 24 Haziran 2018 tarihinde yapılan Cumhurbaşkanlığı Seçimi’nin üzerinde geçen 3 yılı değerlendirmesini yaptı. AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, ‘Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ ile ülkenin uçuşa geçeceğini iddia ettiğini söyleyen Ağbaba, “Aksine tek adam rejimi ile birlikte ülke tarihinin en büyük ekonomik buhranı yaşandı. Bu süreçte en çok bedel ödeyen ise emekçiler oldu. 3 yılda emekçilerin ulusal gelirden aldığı pay düşerken, artan hayat pahalılığı karşısında emekçiler çareyi bankalara borçlanmakta buldu” dedi.
“7.6 MİLYON ÇALIŞAN GELİR KAYBINA UĞRADI”
Son 3 yıl içinde 1 milyon emekçinin işini kaybettiğini belirten Ağbaba, “1,5 milyon kişi ise son 3 yılda çalışmaya hazır olduğu halde iş bulmaktan ümidini kestiği için iş aramayı bıraktı. Asgari ücretlinin maaşı son 3 yılda artan döviz kurları karşısında iyiden iyiye değersizleşirken, pandemi döneminde 7,6 milyon çalışan ise gelir kaybına uğradı” değerlendirmesini yaptı.
“TEK ADAM REJİMİ İŞÇİLERİN HEM GELİRİNİ HEM İŞİNİ HEM DE CANINI ELİNDEN ALDI”
Ağbaba, 24 Haziran Seçimi’nin ardından bugüne iş cinayetlerinde 6 bin 398 emekçinin yaşamını yitirdiğine dikkat çekerken, “Kısacası ‘tek adam rejimi’ emekçilerin üzerine kâbus gibi çökerken, işçilerin hem gelirini hem işini hem de canını elinden aldı” dedi.
CHP’li Ağbaba’nın, değerlendirmesinden öne çıkan başlıklar şöyle:
“YENİ REJİMDE İŞÇİLER BÜYÜYEMEDİ
Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi ile birlikte emekçilerin ulusal gelirden aldığı pay düşmeye başladı. 2018 yılı birinci çeyreğinde GSYH içinde işgücü ödemelerinin payı yani emekçilerin gelirleri yüzde 37,8 iken, bu oran 2021 yılının ilk çeyreğinde yüzde 35,5’e düştü. Emekçilerin yeni rejimde ulusal gelirden aldığı pay son 3 yılda yüzde 2,3 oranında azaldı.
EMEKÇİLER 3 YILDA BORÇ BATAĞINA SÜRÜKLENDİ
Tek adam rejimi ile birlikte ülke tarihinin en büyük ekonomik buhranı yaşanırken, ücretleri artan zamlar ve hayat pahalılığı karşısında eriyen çalışanlar çareyi bankalara borçlanmakta buldu. 2018 yılı haziran ayında çalışan yurttaşların bankalara ve finansman şirketlerine olan toplam borcu 623 milyar 859 milyon TL iken, bu rakam aradan geçen 3 yılın ardından 894 milyar TL’ye yükseldi. Çalışanların, bankalara ve finansman şirketlerine olan borcu son 3 yılda 270,1 milyar TL artmış oldu. Emekçiler yeni rejimde çalıştıkça borçlandı, gelirinin yarısından fazlasını banka kredilerine öder duruma düştü.
1 MİLYON 45 BİN KİŞİ ÇALIŞIRKEN İŞİNİ KAYBETTİ
AKP Genel Başkanı Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi ile ülkenin ekonomik olarak şaha kalkacağını iddia ederken bu durum son 3 yılda tam tersine döndü. Yeni rejim, ülkeyi ne ekonomide ne de istihdam alanında büyütürken, bedeli en çok bu süreçte ücretli çalışanlar ödedi. Erdoğan’ın tek adam rejiminin başına geçtiği Haziran 2018 yılında ülkedeki toplam istihdam 29 milyon 128 bindi. Bu rakam Nisan 2021’de 28 milyon 83 bine kadar geriledi. Yani yeni rejim, 3 yılda 1 milyon 45 bin işini elinden aldı.
3 YILDA 1 MİLYON 557 KİŞİ İŞ BULMAKTAN ÜMİDİNİ KESTİ
Ekonomik kriz ve artan işsizlik, yeni rejimde vatandaşların iş bulma ümidini de elinden aldı. Haziran 2018’de iş aramayıp çalışmaya hazır ümitsiz işsizlerin sayısı 1 milyon 799 bindi. Aradan geçen 3 yılın ardından bu rakam 3 milyon 356 bine kadar çıktı. Yeni rejimde iş bulmaktan ümidini kesen işsizlerin sayısı 1 milyon 557 bin kişi arttı. Yani son 3 yılda her yıl ortalama 500 bin kişi, yeni rejimden ümidini keserek iş aramayı bıraktı.
6 BİN 398 İŞÇİ İŞ CİNAYETLERİNDE CAN VERDİ
Tek adam rejiminde iş yerleri işçiler adına mezar haline geldi. Erdoğan’ın tek adam rejiminde Cumhurbaşkanı seçildiği Haziran 2018 yılından, 2021 Mayıs ayına kadar en az 6 bin 398 işçi iş cinayetlerinde yaşamını yitirdi. Tek adam rejiminden bugüne aradan geçen 3 yıl da her yıl en az 2 bin 132 işçi, iş cinayetlerinde katledildi.
PANDEMİDE 7,6 MİLYOIN ÇALIŞAN GELİR KAYBINA UĞRADI
Çalışanlar adına en büyük kriz ise pandemi döneminde yaşandı. Gelişmiş ülkeler, çalışanların gelir kaybını garanti altına alırken, Türkiye’de 7,6 milyon çalışan aradan geçen 15 aylık salgın döneminde gelir kaybına uğradı. Hazine ve Maliye Bakanlığı 2021 Kamu Maliyesi Raporu’na göre; 2,8 milyon çalışan ücretsiz izne gönderilerek günlük 50 TL ile geçinmek zorunda bırakıldı. Bu süreçte 3,7 milyon çalışan ise kısa çalışma ödeneği kapsamında brüt ücretinin yüzde 60’ı ile geçinmeye çalıştı. İşten çıkarma yasağı olmasına rağmen işsiz kalan 1 milyon 82 bin kişiye ise işsizlik ödeneği verildi.”