Sosyolog Prof. Dr. Özkan Yıldız, “İzmir’deki Suriyeliler Sorunlar, Beklentiler ve Gelecek Algısı” isimli araştırma yaptı. 160 bine yakın Suriyelinin yaşadığı kentte, 466 hanedeki Suriyelileri kapsayan çalışmada, Suriyelilerin gündelik yaşama adaptasyonu, çalışma durumları ve barınma şartları ele alındı.
Araştırmaya katılan Suriyelilerin yüzde 23’ü çadırda, yüzde 73,5’i kiralık evde, yüzde 1,9’u akrabasının yanında kalıyor. Bu kişilerin yüzde 78,6’sı Suriye’deyken kendi evinde, yüzde 18,4’ü kiralık evde ve yüzde 1,3’ü de çadırda kalıyordu.
ÇADIRDAKİLERİN BÜYÜK BÖLÜMÜ 2-7 KİŞİ ARASI KALIYOR
Suriyelilerin yüzde 36,9’unun çadırında 2-4 kişi arası, yüzde 40,8’nin 5-7 kişi arası, yüzde 17,2’sinin 8-10 kişi ve yüzde 5,2’sinin 11 ve üzeri kişi kalıyor.
ÜÇTE BİRİ ÇALIŞMIYOR
Suriyelilerin yüzde 32,7’si çalışmıyor, yüzde 29,1’i iş geldikçe çalışıyor, yüzde 27,8’i düzenli işte çalışıyor, yüzde 7,4’ü yarı zamanlı ve güvencesiz işte çalışıyor.
Suriyelilerin yüzde 46,5’inin evinde bir, yüzde 23,6’sının evinde iki, yüzde 7,1’nin evinde üç, yüzde 1,2’sinin evinde dört ve üzeri kişi eve gelir getiriyor. Çalışan kişilerin asgari ücretin 2 bin 825 lira olduğu dönemde günlük geliri 99 lira.
YÜZDE 79’U RESMİ YARDIM ALIYOR
Suriyelilerin yüzde 78,6’sı resmi kurumlardan yardım alıyor. Bu yardımlar yüzde 36,9’u için biraz yeterli, yüzde 51,8’i için yetersiz.
“HEM DÜZENLİ İŞ HEM YARDIM İSTERİM”
Suriyelilerin yüzde 31,1’i “Geçinmek için yardım isterim”, yüzde 35’i “Hem düzenli iş, hem yardım isterim”, yüzde 27,5’i “İyi gelirim olsa yardım istemem” diyor.
Araştırmaya göre Suriyelilerin çocuklarının yüzde 31,4’ü Türkiye’deki çocuklarla arkadaşlık kuramıyor, yüzde 37,5’i nadiren kuruyor. Suriyelilerin yüzde 43,7’si ise Türkiyeli komşularına ev ziyaretinde bulunmuyor, yüzde 44,7’si ise bazen bulunuyor.
Hanelerin yüzde 71,2’sinde okul çağında çocuk var. Bu hanelerin yüzde 37,7’sinde çocukların hiçbiri okula gitmiyor, yüzde 13,2’sinde bir kısmı gidiyor. Yüzde 49,1’inde ise çocukların tamamı eğitime devam ediyor.
Çocukların okula gitmeme nedenlerinin başında yüzde 19,5 ile ekonomik sıkıntılar geliyor. Bunu yüzde 11,8 ile Suriye’de de okula gitmemeleri; yüzde 11,4 ile güvenlik; yüzde 5 ile öğretmen ve öğrencilerin davranışları izliyor.
YÜZDE 70’İ SAĞLIK SİSTEMİNDEN BEDELSİZ YARARLANIYOR
Suriyelilerin yüzde 70,6’sının ailesi ve kendisi sağlık sisteminden bedelsiz yararlanıyor; yüzde 11’i yararlanmıyor. Yüzde 18,4’ü de kısmen yararlanıyor.
Suriyelilerin yüzde 75,7’si salgın hastalıklardan korunmak için aşılanmış. Yüzde14,6’sı ise aşılanmamış.
Suriyelilerin yüzde 24,3’ü bazen bayramlarda Suriye’ye gidiyor. Yüzde 3,9’u sık sık Suriye’ye gidip gelebiliyor. Yüzde 70,6’sı ise Türkiye’ye geldiğinden beri Suriye’ye hiç gitmemiş.
YÜZDE 82’Sİ VATANDAŞLIK ALIRSA TÜRKİYE’DE KALMAK İSTİYOR
Araştırmaya katılan Suriyelilerin yüzde 66’sı Türkiye’de vatandaşlık verilmesini istiyor. Yüzde 23’ü ise çifte vatandaşlık verilmesini talep ediyor. Yüzde 81,9’u vatandaşlık alırsa Türkiye’de kalmak istiyor.
Araştırmaya katılanların yüzde 48,2’si Suriyelilerin Türkiye’deki yaşam koşullarının düzeleceğini; yüzde 19,1’i ise düzelmeyeceğini düşünüyor. Yüzde 51,5’i Suriyeli çocuklar için Türkiye’de iyi bir gelecek beklediğine inanıyor.
SORUNLARIN BAŞINDA “DİL BİLMEMEK” GELİYOR
Suriyelilerin Türkiye’de yaşadığı sorunların başında yüzde 56,3’lük oranla dil bilmemek; yüzde 45,6’lık oranla iş bulmamak ve yüzde 22,7’lik oranla zor geçim geliyor.
Araştırmaya katılan Suriyelilerin yüzde 40,5’i Suriye’nin kendileri ve çocukları için yakın zamanda refaha kavuşacağına inanmıyor. Yüzde 48,9’u Suriye’de Türkiye’nin oluşturduğu güvenlik bölgede yaşamak istemiyor. Yüzde 55,7’si ise Suriye’deki savaşın yakın zamanda çözüleceğine inanmıyor.
“YÜZDE 43’Ü TÜRKİYE’DE KALMAK İSTİYOR”
Araştırmaya katılan Suriyelilerin yüzde 43, 4’ü Suriye’deki savaşın sona ermesi halinde Türkiye’de kalacağını, yüzde 48,2’si de ülkesine dönmek istediğini belirtti. Yüzde 6,5’i ise Avrupa’ya gitmek istiyor.
Prof. Dr. Yıldız araştırmasına ilişkin ANKA Haber Ajansı’na yaptığı açıklamada, çadırda bulunan hanelerin kalabalık nüfusla birlikte; temel insani yaşamın asgari koşullarında yaşamadıklarını belirterek, “Bu nüfus diliminde çok çeşitli sağlık ve hijyen problemleri, çocuklar için okul sistemlerine dahil olmama gibi bir durum söz konusu” dedi.
“GETTOLAŞMA BAŞLIYOR”
Yıldız, Suriyelilerin güvencesiz, kayıt dışı ve ucuza çalıştırıldıklarını aktararak, şunları söyledi:
“Bu insanların sosyal güvencesi, sigortası bulunmuyor. Kaygı dahi bulunmuyor. Suriyelilerin istihdamında yeni bir istismar, sömürü alanı ortaya çıkıyor. En dikkat çekici unsur çocuk işçiliğinin yaygınlaşması. Ülkemizde çocuk işçiliği büyük sosyal bir problemdi ama Suriyelilerin gelişiyle birlikte bu çocuk işçi çalıştıran Suriyeli ailelerin oranı yüksek görünüyor. Bu çocukların yarıya yakını okul sisteminin dışında yer alıyor. Okulda kaydı olmayan nüfusun yüksekliği bizi endişelendiriyor. Bu nüfusun okul dışında olması dil problemini arttırıyor, dil probleminin yanında bu nüfusun toplumla olan entegrasyonu zorlaşmakta. Okul sistemi dışında kalan bu nüfusun ülkemizin sosyal bünyesinde ciddi tehlike ve riskler içerebileceğini vurgulamak istiyorum. Bir taraf aslında yeni bir gettolaşma sahasının başladığını görmektedir.”
“UZUN VE ORTA VADEDE RİSK”
Yıldız, Suriyelilerin doğurganlık oranının yüksek olduğunu ve 450 binin üzerinde çocuğun Türkiye’de doğduğunu aktararak, “Ekonomik kriz dönemlerinde yabancılar büyük öteki olarak kodlanır. Bunlara yönelik bu grup ‘nefret’ objesi olarak gözlemlenebilir. Şiddet, suç hadiselerine dönüşebilir. Bu veriler bize böyle bir riskin uzun ve orta vadede bizi bekleyen tehlike olduğunu gösterdiğini vurgulamak isterim” diye konuştu.
Yorumlar kapalı.