Üsküdar’da 13 Ekim 1942’de doğan ve baba tarafından Afyonlu, anne tarafından Muğlalı olan Oray, ilköğrenimini Ödemiş Zafer İlkokulunda tamamladı.
Ortaokula da Ödemiş’te başlayıp Manisa’da devam eden, liseyi 1957’de babasının ölümünün ardından Ödemiş’e dönerek burada tamamlayan sanatçı, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Ön Asya Dilleri ve Kültürleri Bölümünden mezun oldu.
1988’de “Perihan Abla” ile oyunculuğa döndü
Oray, Hititoloji üzerine yüksek lisans yaparken, doktora tezini veremediği için tamamlayamadı. Çivi yazısı okuyup tercümesini yapabilen Oray, 1961’de tiyatroya, İstanbul Üniversitesi Talebe Birliği Gençlik Tiyatrosu’nda başladı.
Sanatçı, 1963’te profesyonelliğe adım atıp 50’yi aşkın oyunda rol alırken, 1975’te vatani görevi nedeniyle oyunculuğa ara verdi ve askerliğin ardından Suhandan Hanım ile evlendi.
Umut ve Anıl isminde iki oğlunun olduğu evlilikle birlikte kendi işini kurup ticaretle uğraşmaya başlayan ve yaklaşık 13 yıl aktif ticaret ve siyaset hayatı sürdüren Oray, 1988’de “Perihan Abla” dizisinde yakın arkadaşı Umur Bugay’ın desteğiyle birkaç bölüm rol alarak oyunculuğa dönüş yaptı.
Televizyon programları yaptı
Ardından 1989’da BRT Kanalında öğle kuşağındaki “Halk Matinesi” programının sunuculuğunu üstlenen Aykut Oray, daha sonra “Katil Kim”, “Aykut Oray’la Umut”, “Dikkat”, “Aşkım Benim” ve “Geri Dörtlü” isimli televizyon programlarını yaptı.
“Katil Kim” programına ilişkin ise Oray, bir söyleşisinde şunları anlatmıştı:
“Katil Kim, Ercan Arıklı’nın düşündüğü bir programdı. Faili meçhul cinayetler ekrana taşınıp, katil bulunacaktı. Eğer cinayet çözülürse ihbar eden para ödülü alacaktı. Anadolu’ya gider, cinayet mahallinde tanıklarla filan da konuşurduk. Her seferinde film çekiyoruz zannederlerdi. Bir türlü inandıramazdık gerçekten katil aradığımıza.”
Oray, hayatında dönüm noktası olacak “Katil” karakterini canlandırdığı “Bizimkiler”in yanı sıra “Ana”, “Yazlıkçılar”, “Oğlum Adam Olacak”, “Çiçek Taksi”, “Gurbetçiler” gibi birçok sevilen dizinin ana kadrosunda bulundu.
“Katil” karakteri kucağında horozla gezdiği için o dönem tavuk ve horoz yemeyen oyuncu, bu durumu yakın çevresine “Ben rol arkadaşımı yemem” sözleriyle açıkladı.
Üniversitelerde ders verdi
Oray, “Katil” tiplemesinin çok sevilmesini bir röportajında şöyle açıklamıştı:
“İlk önce kötü adam olarak düşünülmüştü. Ama rolün gidişatı onu her şeyi kendi çıkarına yapan bir adam olmaktan çıkarıp garibanın kollayıcısı, yoksullara çaktırmadan yardım eden bir adam haline getirdi. Bizim milletimizin her zaman öyle bir insana ihtiyacı oluyor. ‘Şöyle biri olsaydı’ diye geçiriyorlar içlerinden. Ben o ‘olsaydı’yı yakalamaya çalıştım. Onlar ‘Ben olsaydım böyle yapardım, böyle söylerdim’ diye düşünürken, ben tam onların düşündüklerini yaptım, söylemek istediklerini söyledim. Onlar benim ağzımda kendilerini buldular. Onlarla olan akrabalığım işte buradan geliyor. Bu düşünce tiyatrosu dediğimiz şey aslında, onların düşündüklerini önceden yaptım ben.”
Birçok uzun ve kısa metraj filmin yanı sıra reklam filmlerinde de rol alan usta sanatçı, Maltepe Üniversitesi, Marmara Üniversitesi ve Müjdat Gezen Sanat Merkezi’nde “Oyunculuk Yönetimi” üzerine dersler verdi.
Koyu bir Beşiktaş taraftarı olan ve kulübün hem kongre hem divan üyeleri arasında yer alan Oray, Cumhuriyet Halk Partisi’nde uzun yıllar görev aldı.
Kalp krizi sonucu yaşamını yitirdi
Uzun süre boyunca gençliğinin geçtiği Ödemişliler Derneği başkanlığını da üstlenen sanatçı, Muğla Köyceğiz’de “4. Kaunos Altın Aslan Türk Filmleri Festivali”ndeyken, kaldığı otelde 11 Ağustos 2009’da ölü bulundu.
Otopsi sonucuna göre kalp krizi geçirdiği anlaşılan Oray için 13 Ağustos’ta Caddebostan Kültür Merkezi’nde tören düzenlendi. Aynı gün Marmara İlahiyat Fakültesi Camisi’nde cenaze namazı kılınan Aykut Oray, Çengelköy Mezarlığı’na defnedildi.
Sanatçının vefatının ardından yapılan törende Gurbetçiler dizisinden rol arkadaşı Oğuz Oktay, “Bugün hayatımın en zor günlerinden birini yaşıyorum. Sevgili Aykut ile 51 yıl önce tanıştık. İstanbul’a ilk geldiği günden beri hep beraberdik. Neredeyse bütün hayatı beraber yaşadık. Sert görünümünün ardından kelebek bir kalbi vardı.” ifadelerini kullanmıştı.
Oğlu Umut Oray da “Onunla aynı düşünce ve siyasi fikirde olmayan insanlar tarafından bile sevilen biriydi. Kısacası adam gibi adamdı. Bana ve kardeşlerime değerlerimize bağlanmamız, uğruna savaşmamız ve vazgeçmemeyi öğretti. Kahramanımızdı, arkadaşımızdı, babamızdı.” demişti.
Aykut Oray’ın ismi daha sonra İzmir Ödemiş’te “Sanatçı Aykut Oray Sokağı”na, Köyceğiz’de de “Aykut Oray Kültür ve Sanat Evi”ne verildi.
Sanatçının rol aldığı bazı yapımlar şöyle:
“Bizimkiler”, “Perihan Abla”, “Gurbetçiler”, “Çiçek Taksi”, “Yazlıkçılar”, “Bir Garip Yolcu”, “Benimle Oynar mısın?”, “Mezuniyet”, “İyilik Kervanı”, “Çorap Söküğü”, “Pembe İnek”, “Memur Muzaffer”, “Hayal ve Gerçek”, “Evimin Erkeği”, “Ayak Altında”, “Şarkılar Susmasın”, “Janjan”, “Eve Giden Yol 1914”, “Davetsiz Misafir”, “Uy Başuma Gelenler”, “Halk Düşmanı”, “Cennet Mahallesi”, “Hayat Bilgisi”, “Reyting Hamdi”, “Şellale”, “Koltuk Sevdası”, “Şarkıcı”, “Sevgili Ortak”, “Rumuz Sev Beni”, “Ana”, “Bir Milyara Bir Çocuk.”
Yorumlar kapalı.